Beste medeforummers,

Ik ben bezig met de reparatie van een 100 Watt versterker en het goede nieuws is dat dat is gelukt. De voeding van het voorversterker gedeelte komt uit 4 spannings IC's en die zitten bij elkaar op een koelplaat. Het gekke is dat de plaat na enige tijd flink heet wordt maar als ik aan de stabilisatoren zelf voel is er niet 1 die overdreven heet wordt. In rust wordt er ook weinig stroom getrokken naar die IC's toe. De uitgangsspanningen zijn goed.
Goed verder meten dus.

Ik heb een probleem gehad met de spannings-carrousel die wilde niet van de 220 af en toen ik oorverdovende middelen gebruikte viel hij uit elkaar. Goed ik heb de verbindingen maar zo gesoldeerd zoals de carrousel die verbonden zou hebben als deze op 240 Volt zou staan.
Alle secundaire spanningen zijn een fractie lager als dat het schema aangeeft en dat kan ook kloppen want uit het stopcontact komt immers nog geen 240 Volt.
Maar als ik de scoop op de secundaire uitgang zet dan krijg ik geen mooie sinus.

Het bijgaande plaatje is de secundaire spanning in onbelaste toestand.
Weet iemand wat er aan de hand zou kunnen zijn?

Jack Marotick

Helemaal niets, je gelijkrichter trekt alleen stroom indien de spanning boven de momentele spanning op de voedingselco's uit komt. Daardoor vervormen de toppen van de sinus.

Dit effect heb je ook op het lichtnet indien er grote hoeveelheden verbruikers met schakelende voeding worden gebruikt. Tegenwoordig is power factor correctie verplicht om dat tegen te gaan.

Het plaatje dat ik laat zien is direct aan de uitgang van de transformator en er zit nog helemaal geen gelijkrichter tussen. Dan moet er toch een mooie sinus te zien zijn?
De transformator wordt ook niet heet, hij staat nu al 3 uur aan en voelt nog koud aan. Hij bromt heel licht dat wel.

Jack

Het plaatje dat ik laat zien is direct aan de uitgang van de transformator en er zit nog helemaal geen gelijkrichter tussen. Dan moet er toch een mooie sinus te zien zijn?
De transformator wordt ook niet heet, hij staat nu al 3 uur aan en voelt nog koud aan. Hij bromt heel licht dat wel.

Jack

Meet voor de aardigheid ook eens direct op het lichtnet en laat je verrassen. Tip gebruik de scope voor deze meting op een niet geaarde wandcontactdoos of liever nog via een scheidingstransformator.
Je probe komt rechtstreeks aan het lichtnet en in principe is dan de hele scope spanningvoerend, zeker als je aardpunt van de probe niet aan de nul van het net komt.
Verder is het niet onmogelijk dat je transformator (ringkern) op de lichtnet toppen in verzadiging gaat. Dat is niet ongewoon.
Als het lichtnet zuiver is, sluit de ringkern dan eens aan via een weerstandje van een Ohm of zo en bekijk de spanning over de weerstand.

Flink heet:
Ons lichaam is een slechte temperatuurmeter, meet eens met een thermoprobe of iets dergelijks. 65 graden voelt heet aan, maar is niet abnormaal.

Meet voor de aardigheid ook eens direct op het lichtnet

Ik ben altijd in voor een meting dus ik heb de 6.3V van mijn universele voeding maar eens gemeten.
En jawel, de schrik slaat mij om het hart, hier in Oegstgeest is het ook geen fraaie sinus (maar wel mooier dan in Huizen)...

Hier lees je er meer over:

https://optivolt.nl/harmonische-vervorming/

Willem

In onbelaste toestand gaat de kern wellicht in verzadiging (misschien een 60Hz trafo of iets ondergedimensioneerd?). Bekijk de oglfvorm maar eens als je hem enigszins ohms belast.

Aan de andere kant, als de trafo koud blijft kan het ook gewoon vervorming op het net zijn, zoals boven al gesuggereerd.

Op advies van onze Soundman heb ik de netspanning maar eens op de scoop gezet en ja ook het zelfde platte topje. Dat is dus even gelijkspanning en dat lijkt me slecht voor de trafo. Ik dacht een mooie sinus van de energie leverancier te krijgen.
Te heet? Ik geef toe dat met de hand voelen zeer onnauwkeurig is, maar als de temperatuur zo hoog is dat ik mijn hand er niet meer op kan houden dan vind ik dat voor elektronica componenten niet echt prettig. De 4 spanningsstabilasatoren worden bij elkaar op de koelplaat zo heet dat ik mijn hand na zo'n 10 seconden weg moet halen, hoe heet het echt is weet ik niet want ik heb geen goede temperatuurmeter. De koelplaat heb ik thermisch kunnen koppelen aan een andere aluminium plaat zodat deze mee kan doen door de stabilatoren te kunnen koelen.

Iedereen wil ik bedanken voor het meedenken.

Jack Marotick

De78xx en 79xx stabilisatoren hebben een thermische beveiliging. Wordn ze te heet dan regelen ze de stroom terug. Zolang de spanning aan de uitgang klopt hoeft er niet echt wat aan de hand te zijn. Welke versterker is het , dan kan ik proberen uit te vinden of de regelaars erg warm mogen worden door de dissipatie uit te rekenen.

Ik doe meestal de "sis test"

Maak het component nat met een beetje speeksel.

Als het sist en bijna weer meteen droog is, dan is het echt te heet (>80 graden)

Als het niet sist en gewoon opdroogt, dan is de temperatuur nog beneden de 80 graden, en daar kunnen de meeste componenten (condensatoren en trafo`s uitgezonderd) prima tegen.

Grtz,
Erik

Hallo Jack,

Het is al eerder opgemerkt, maar dit is tegenwoordig een bekend fenomeen. Het wordt veroorzaakt door de moderne schakelende voedingen, zoals die in elk modern apparaat voorkomen, of als externe voeding voorkomen in de vorm van adapters en zo. Het probleem komt doordat de top van de sinus wordt belast (en alleen de top) door laadstromen van de afvlak condensator.

Een switch mode voeding (en dat zijn ze tegenwoordig allemaal) maakt van wisselspanning, en gelijkspanning die op een hoge frequentie weer wordt omgezet in een wisselspanning. Niets mis mee, maar de belasting op de top van de sinus wordt erg groot (door de laadstroom van de afvlak condensator) met als gevolg dat de sinus er trapezium achtig uitziet. Hoe korter je bij de plaats bet waar de energie wordt opgewekt, hoe minder last je ervan hebt. Het verschijnsel is mede afhankelijk van de inwendige weerstand van het net.

Bij een apparaat is dit geen groot probleem, maar tegenwoordig heeft iedereen van die handige kleine switch mode blokjes en dat zie je terug. Verder veroorzaakt dit een hoop harmonischen op het net (een sinus is immer opgebouwd uit een veelvoud van blokgolven) wat op zijn beurt weer een hoop ellende kan veroorzaken. Harmonischen worden dit genoemd. Je vindt hier een goed verhaal over, gememoreerd door oude schipper.

Maar wat je ook doet; je kan er niets aan doen, het is zo.........

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

een sinus is immers opgebouwd uit een veelvoud van blokgolven

Een zuivere sinus heeft geen harmonischen. Er is enkel de zuivere sinus.
Een blokgolf bestaat uit alle oneven harmonischen van een zuivere sinus.

Je vindt hier een goed verhaal over, gememoreerd door oude schipper.

Mag het ook Oldtimer zijn?

Willem

Oldtimer is ook goed

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Het gaat om een Revox B750 versterker.
Als ik mijn vinger houd op de bron, de spannings stabilisatoren, dan verwacht ik dat deze heter aanvoelt dan de plaat waar ze alle 4 opzitten. Dat is niet zo ze zijn wel warm maar niet heet. De koelplaat is wel heet. Ik heb gedacht dat het misschien inductie stromen zouden kunnen zijn omdat de koelplaat vlak bij de transformator zit. (in het verlengde) maar als ik de belasting weghaal dan blijft de koelplaat koel. Ik heb dan wel de uitgangsspannigen maar er wordt geen energie geleverd dus het wordt niet warm. De voortrappen van beide versterkers worden gevoed uit deze stabilisatoren en als ik 1 versterker aansluit dan wordt de koelplaat warm. Als ik het versterkerblok verwissel met de andere dan wordt de plaat ook gewoon warm, maar als ze beiden aangesloten zijn dan verdubbeld de warmte en kan ik mijn hand er niet meer ophouden na een aantal tellen.
Ik heb de versterker een paar uur lekker laten spelen en hij blijft het doen dat wel.

Jack

De koelplaat is wel heet. Ik heb gedacht dat het misschien inductie stromen zouden kunnen zijn omdat de koelplaat vlak bij de transformator zit

Als de koelplaat van aluminium is gemaakt dan wordt hij beslist niet heet, zelfs niet warm, hoe dicht je hem ook in de buurt van een trafo opstelt omdat aluminium niet ferromagnetisch is.

Willem

Ik luister hier al jaren naar een Revox B750, maar dat is een tuner/versterker.
Ik weet niet of de door jou bedoelde alu plaat gemakkelijk bereikbaar is, anders kan ik wel meten hoe warm de plaat bij mijn receiver wordt. Als dat langs de bovenzijde kan, is dat het eenvoudigste. Ik wil het toestel niet verder demonteren.
Overigens is er ook een MKII uitvoering. Ik weet niet of die veel anders is.

En zo snappen we de storing veroorzaakt door het EL net op AM ontvangers weer wat beter.

Nogmaals iedereen bedankt voor het meedenken en voor de goede uitleg, ik wist wel dat er vervuiling op de netspanning staat maar dat het er uitziet als een afgevlakte top had ik niet gedacht.

Jack