Geachte forum leden,

Ik ben momenteel bezig met de reparatie van een mooie Yamaha receiver uit de jaren '70. Volgens de vorige eigenaar kwam er rook uit meteen nadat hij hem voor de eerste keer aanzette. De receiver was aan hem als werkend verkocht...tsja.

Innmiddels heb ik wel al het e.e.a. doorgemeten: gewoon met de multimeter. Voor transistoren kijken of de diode test werkt. Voor weerstanden kijken of de weerstand ongeveer klopt, rekening houdend met de rest van het schema die invloed heeft op de te meten waarde. Hiermee kan je dus alleen zien of er een weerstand totaal fout is.
Opgestart met gloeilamp in serie, stroom is beperkt, want gloeilamp is maar eventjes wat feller (opladen van de afvlak-elcos denk ik)

1. De trafo en de spanningsverzorging op alle nivo's lijkt in orde te zijn.
2. Beide eind-trappen zijn defect. In de afbeelding hieronder heb ik aangegeven wat er op het eerste oog OK (groen) en niet OK (rood) lijkt te zijn.
De rook kwam waarschijnlijk van de weerstanden R759/760, die zien er zwart geblakerd uit.

De originele eind-transistors zijn niet meer te verkrijgen. Wel heb ik inmiddels gelezen dat er vervangers (2SA1295 en complementair 2SC3264) zijn en deze zijn te koop bij Andijk voor een redelijk bedrag per stuk, maar ja, wel 8 nodig dan. En, voordat ik dan ~100 euro uitgeef, wilde ik eerst even met de experts hier checken of dat ik iets over het hoofd zie.

Sorry voor de lange inleiding, hier dan de vragen:

a. Is het normaal dat beide trappen tegelijk kapot gaan, meteen na het inschakelen? Ik zou denken dat het meer normaal is dat een kanaal stopt, en dat er hier dan iets aan de hand is wat een "common-cause" heet?
b. Ik zie dat de parallelle eindtrappen TR731/733 en TR732/734 allebei kapot zijn, in zowel Links als Rechts dus. Hoe is dit mogelijk?
c. Kan het zijn dat er een spanningspiek op de +55V heeft gestaan waardoor zo'n beetje alle transistoren die aan de +55V hangen tegelijk het begeven? In de voorversterker zit er een aparte spanning van +60V, deze lijken allemaal OK.

Ik kan zo'n beetje voor alle defecte componenten wel ergens een vervanger vinden, behalve voor de fusible resistors van 150 Ohm/0.041A/0.25W.

En oh ja, als er iemand toevallig nog vier stuks 2SD736A's heeft liggen en voor een redelijke prijs wil afstaan, dan houd ik me aanbevolen

Alvast bedankt voor het meedenken!

Kan je helpen aan 2 X 2SD845 origineel , je zou deze eindtrap ook kunnen laten werken met slechts 2 moderne eindtorren per kanaal echte Motorola/ON A1943 - c5200 bij Farnell .
Gebruik geen ICS transistoren.

Voor die 150 ohm weerstanden kan je zoeken op veiligheidsweerstanden, of brandvrij.
Bij een gebrek daaraan monteer je metaalfilm-types op afstand van de print met glazen kralen
PS. veiligheidsweerstanden kan ik bestellen voor 2€ per stuk

--
Cees PA1DBA

De versterkers zijn geheel gelijkstroom gekoppeld, dat betekent dat er nul volt DC op de ingang staat (de eerste transistor) en nul volt op de uitgang. Omdat de versterkers kennelijk stuk zijn, kun je met de voltmeter aan de gang en de diverse niveaus meten IN DE SCHAKELING. Het meeste zal verklaarbaar zijn, maar een of twee dingen niet, door een defecte component. Door de versterker met stroombegrenzing op te starten (een gloeilamp bijv) kun je de hele schakeling meten. Soms moet je de keten onderbreken door bijv een weerstandje te lichten, maar het één voor één uitsolderen van componenten en één voor één testen leidt je waarschijnlijk niet tot de oplossing.
Probeer te begrijpen waarom de spanning op de LS klemmen nul volt hoort te zijn, dan kun je ook meten waar het fout gaat, als dat niet zo is.
Soms moet je een spannings niveau forceren, met een losse voeding (en beschermweerstanden, om een schakeling in de juiste instellingen te krijgen en als dat mis gaat beredeneren waarom dat zo is.
Zo repareer je naar de foute component(en), vervang die en test opnieuw.

Gebruik geen ICS transistoren.

Hoi Cees,

Wat bedoel je met ICS? Is dat het merk van deze?:

https://www.reichelt.nl/nl/nl/transistor-2sc-3264-npn-230v-17a-mt-200-sc-3264-p16689.html
https://www.reichelt.nl/nl/nl/transistor-2sa-1295-si-p-230v-17a-200w-35mhz-sa-1295-p15549.html

Groeten,
Matthias

er is niks in de 55 volt voeding die kan verklaren dat beide eindtrappen er door gaan, dus dat moet een andere oorzaak hebben, bvb:
toestel heeft 30 jaar niet aangestaan. lek tussen zwarte pootjes maakt de eindtrappen defect.

Een ding is in deze schakeling merkwaardig: DIE FR701 fusible resistor. als die onderbreekt, pleegt de eindtrap simpelweg zelfmoord.. zolang de herstelling duurt zou ik daar een gewone, stevige weerstand zetten en dankbaar gebruik maken van een serielamp.

Of bedoelt Cees ISC (Inchange Semiconductor Company)?
http://www.iscsemi.cn/en/

Groeten, Armand

Een ding is in deze schakeling merkwaardig: DIE FR701 fusible resistor. als die onderbreekt, pleegt de eindtrap simpelweg zelfmoord.. zolang de herstelling duurt zou ik daar een gewone, stevige weerstand zetten en dankbaar gebruik maken van een serielamp.

Misschien ging de fabrikant er vanuit dat de beveiliging in de voeding zou aanspreken. +55 en -55V zijn alleen beveiligd met de primaire netzekering.

Cees, dank voor de suggesties, heb dit even op me laten inwerken voordat ik reageerde.

Kan je helpen aan 2 X 2SD845 origineel

Dat is alvast een begin, ik houd het in gedachten, als er nog meer beschikbaar elders zijn en ik aldus een compleet setje kan maken zo. Ik meende overigens begrepen te hebben dat de 2SD845 alleen goed samenwerkt met de 2SB755? De huidige 2SB700A's zouden dan dus ook alsnog vervangen moeten worden?

je zou deze eindtrap ook kunnen laten werken met slechts 2 moderne eindtorren per kanaal echte Motorola/ON A1943 - c5200 bij Farnell .

Dit klinkt interessant, ik denk dat ik je een heel eind begrijp maar ik snap het nog niet helemaal denk ik. De 2SD736 kan tot 12A collector stroom hebben en heeft een rating van 100W. Twee van deze in parallel geeft dan 24A en 200W. De 2SC5200 komt een heel eind maar kan maximaal 17A en 150W. Volgens specificatie kan de receiver een continu RMS vermogen per kanaal van 160 Watt/4ohm of 180 Watt DIN leveren. Het lijkt er op dat de oorspronkelijke 2SD736/2SB700A twee parallel per kanaal ruim over-designed waren. Zo bekeken kan ik dan wellicht toch wel toe met de A1943/C5200 enkel ipv parallel. Zou het eventueel kunnen dat de A1943/C5200 enkel dan bij hoog geluidsnivo meer vervorming geeft dan de oorspronkelijke torren in parallel?

Voor die 150 ohm weerstanden kan je zoeken op veiligheidsweerstanden, of brandvrij.
Bij een gebrek daaraan monteer je metaalfilm-types op afstand van de print met glazen kralen

Dit is een goede optie denk ik, dank voor deze suggestie

PS. veiligheidsweerstanden kan ik bestellen voor 2€ per stuk

Als ik er niet uitkom met de metaalfilm/glazen kralen zal ik even contact met je opnemen.

Kris, bedankt. Ik merk dat ik nog veel te leren heb, want bij elke suggestie die gegeven wordt heb ik meteen weer een paar extra vragen

er is niks in de 55 volt voeding die kan verklaren dat beide eindtrappen er door gaan, dus dat moet een andere oorzaak hebben, bvb:

OK, dat is in ieder geval duidelijk, dan hoef ik daar niet meer bang voor te zijn.

toestel heeft 30 jaar niet aangestaan.

Dat is natuurlijk mogelijk. Ik begrijp dat vooral oude elco's het daar moeilijk mee kunnen hebben. In ieder geval dus voorlopig alleen met de serie gloeilamp werken.

lek tussen zwarte pootjes maakt de eindtrappen defect.

Eh, welke zwarte pootjes? Ik heb geen foto van de printplaten toegevoegd, maar de enige zwarte pootjes die ik kan zien zijn van de R759/R760.

Een ding is in deze schakeling merkwaardig: DIE FR701 fusible resistor. als die onderbreekt, pleegt de eindtrap simpelweg zelfmoord..

OK, kan je me dit uitleggen in in een paar stappen, je gaat een beetje snel voor mij...

zolang de herstelling duurt zou ik daar een gewone, stevige weerstand zetten en dankbaar gebruik maken van een serielamp.

Zal ik zeker doen!

Die zwarte pootjes zitten aan transistors (niet allemaal)
Kennelijk zijn bij sommige transistoren de pootjes verzilverd en door oxidatie worden ze zwart. Het vervelende is dat het zilveroxide zich ook afzet tussen de pootjes van de transistors en zilveroxide is geleidend. Meestal geeft dat aanleiding tot meer of minder ernstige kraakverschijnselen. Het zou zomaar kunnen dat er zoveel geleiding is, dat de DC instelling van een versterkertrap verstoord wordt. Voor een eindversterker kan dat funest zijn.
Je kunt dergelijk transistoren vervangen door exemplaren die geen last hebben van dit verschijnsel, of schoonmaken met ammonia, een vloeistof waarin zilveroxide oplost.
Niet in alle apparatuur komen dergelijke transistors voor, maar als je goed oplet kun je zonder wat los te solderen wel zien of de pootjes nog mooi zilverkleurig zijn of gitzwart.

Bedoelde inderdaad Inchange ,een bedrijf die fake transistoren levert en niet op klachten reageert.

--
Cees PA1DBA

Super, bedankt. Ik ga meteen nog een keer goed kijken.

denk dat enkele torren minder vervorming geven dan een aantal parallel, ivbm. onderlinge verschillen, die wel weer door je emittorweerstanden worden gecompenseerd.
maakt voor PA toepassingen niet veel uit, maar hoe vaak wil jij op 160 watt draaien ?
Die nieuwe typen kan je ook parallel zetten.

--
Cees PA1DBA

Cees, nogmaals bedankt.

denk dat enkele torren minder vervorming geven dan een aantal parallel, ivbm. onderlinge verschillen, die wel weer door je emittorweerstanden worden gecompenseerd.

Ik snap jouw logica.

maakt voor PA toepassingen niet veel uit, maar hoe vaak wil jij op 160 watt draaien ?

Niet vaak en misschien wel nooit, dus helemaal mee eens.

Die nieuwe typen kan je ook parallel zetten.

Dat is dan misschien wel de optie die de moeite waard is om te proberen.

Een ding is in deze schakeling merkwaardig: DIE FR701 fusible resistor. als die onderbreekt, pleegt de eindtrap simpelweg zelfmoord..

OK, kan je me dit uitleggen in in een paar stappen, je gaat een beetje snel voor mij...

die weerstand neemt een deel van de stuurstroom van de eindtorren op zich. hij trekt de basissen van de complementaire eindtorren naar elkaar, en is de lastweerstand voor de stuurtorren.
als die onderbreekt neemt de stroom door de eindtransistoren toe. Ik weet niet exact hoeveel, maar zeker is dat het in een ongezonde mate gaat zijn en oncontroleerbaar.
eindtrappen worden warm, gaan nog meer stroom trekken en uiteindelijk sneuvelt het zaakje. De overstroomprotectie kan hier niet tegen helpen. erger nog, ze gaat mee de dieperiek in..( ook de stroombegrenzingstor heb je in rood omcirkeld..)

Zie hier exact het zelfde verhaal bij mijn luxman L510, bij twijfel tussen "kanaalgelijkheid"
zou je het goede kanaal ook zo kunnen modificeren.
ook hier de fuse resistor van 100 ohm vervangen door een 1 watt metaalfilm.

--
Cees PA1DBA

Als de fout of de foute onderdelen er niet op de normale manier uitgemeten worden, dus niet één voor één met een multimeter, maar wel in de schakeling onder stroombegrenzing en de kennis van TS van de werking van dit soort eindtrappen, gaat het nog een heel lang draadje worden.
De aanleiding tot deze misschien wat vervelende opmerking is de vraag door TS over de (kennelijk) onderbroken FR701 en de gevolgen daarvan.
Je kunt veel vervangen omdat het misschien stuk is, maar één fout componentje laten zitten op een kritieke plaats en je kunt weer opnieuw beginnen.
Als je weer een goed werkende Yamaha wil, is in dit geval denk ik ervaren assistentie ter plaatse nodig.

Zie hier exact het zelfde verhaal bij mijn luxman L510, bij twijfel tussen "kanaalgelijkheid"
zou je het goede kanaal ook zo kunnen modificeren.
ook hier de fuse resistor van 100 ohm vervangen door een 1 watt metaalfilm.

Ja, snap ik, ga ik overwegen. Nogmaals bedankt.
Kon overigens de link naar de luxman niet openen?

Was geen link bij Bart

--
Cees PA1DBA

Na lange tijd in pauzestand is uiteindelijk de reparatie geslaagd! Alle componenten die fout waren gemeten heb ik vervangen, zoveel mogelijk door originele types. Output drivers vervangen door 2SC5200N/2SA1943N.
Na vervangen van al deze componenten voorzichtig opgestart met serie lamp, maar goed ook want versterker trok in loop van zeg 5 seconden steeds meer stroom.
Bleek dat de versterker (met de nieuwe componenten) extreem gevoelig was voor instelling VR701/702.Heb deze vervangen door vaste weerstand met multi-turn potmeter, waarna het wel mogelijk bleek stabiele toestand te verkrijgen.

Met dank aan eenieder die heeft bijgedragen met goede tips en adviezen.