Beste forumleden.

Ik doe nog een studie bij Hogeschool Dirksen.
Daar trof mij bij huiswerkvragen de onderstaande stellingen:

Wat is juist?
A. Bij een thyristor is enkelfasige of dubbelfasige vermogensregeling mogelijk.
B. Bij gebruik met een triac is enkelfasige of dubbelfasige vermogensregeling mogelijk.

Mijn antwoord was dat alleen antwoord B juist was.

Dit blijkt zo te zijn, alleen mijn docent weet niet waarom en ik ook niet!
het antwoord is niet uit de les te distilleren en hij zegt dat hij hiervoor ook op Internet heeft gezocht.

Uiteraard heb ik zelf hiervoor ook het hele Internet al afgestruind en vond hierover een discussie op "Circuits Online".
Het zou dan wel mogelijk zijn, alleen.... ontbrak in de discussie de technische toelichting.

Kortom, wie kan mij helpen met deze vraag en als enkelzijdige vermogensregeling met een triac mogelijk is, wat rechtvaardigt dan het bestaan van thyristors?

--
Groeten van Fons

"Het leven van een elektronicus gaat niet over rozen."

Fons:

Volgens mij is dit het antwoord.

Edit: is misschien een beetje kort door de bocht, maar als je een triac aanstuurt met een positieve spanning of een negatieve spanning heb is deze bij een halve sinusdoorgang in geleiding. Stuur je hem met beide aan, dan zal hij in beide gevallen in geleiding gaan.

Een thyristor daarin tegen kan slechts 1 kant op geleiden en kan dus maar 1 sinushelft doorlaten.

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Indien je een brugcel of 4 dioden aan die thyristor hangt kan je wel beide fasen regelen.

De eigenschap van enkel positive fasehelft wordt bijvoorbeeld gebruikt in de triltechniek

--
Cees PA1DBA

Beste heren,

Zucht, dit weet ik ook wel.
Daarom stel ik de vraag nog maar een keer:

iS ENKELFASIGE VERMOGENSREGELING MOGELIJK MET EEN TRIAC?

Zo ja, hoe dan?
En als dat zo is, wat rechtvaardigt dan het bestaan van thyristors?
Kortom, wat is hier het verschil?

--
Groeten van Fons

"Het leven van een elektronicus gaat niet over rozen."

TRIAC= TRIode AC= thyristor voor wisselstroom= 2 thyristors anti parallel.
THYRISTOR= kan slechts een fase helft (+ of -).
Vermogens regeling betekent fase aansnijding bij BEIDE fase helften (dus zowel + als - fase).
Enkelfasige vermogens regeling kan met een triac, maar die werkt dan maar voor de helft!
Dus B! Groet, Ben@

aangezien een triac ook uit geleiding gaat op de nuldoorgang , en niet aangestuurd wordt tijdens bijv. de negative sinushelft, zal hij enkelfasig functioneren.
Deze schakeling is minder betrouwbaar dan met een Thyristor, en kan dan ongewild ook op negative helft ontsteken. ea. afhankelijk van de signaalvorm

--
Cees PA1DBA

Misschien een domme opmerking maar ik als sterkstroom technieker denk bij dubbel fase niet aan de positieve en negatieve helft maar 2 verschillende fase zoals L1 L2 L3

Dus de vraag stelling vind ik verwarend hoewel ik ook het vermoeden heb dat ze hier positieve e negatieve sinushelft bedoelen.

Dat geeft hier een verwarringsprobleem.
Als men over fasen praat bij sterkstroom, bedoelt men doorgaans de drie in fase verschoven spanningen en wel 120 graden t.o.v elkaar.
Ga je dieper in op de theorie en bekijk je een periode, dan kun je weer over de fase van de spanning gedurende die periode. De fase is afgeleid van de cirkel. Je zou dus ook kunnen spreken over graden. De spanning is gedurende een halve cirkel positief, ofwel de fase is dan positief, het tweede deel van de cirkel is de spanning negatief, maw de fase van de spanning is negatief,

Met een thyristor of triac is het onmogelijk om twee in fase verschoven spanningen te combineren, je mag ze niet eens samenkoppelen.

Dit soort vragen zijn gruwels op een examen. Al weet je precies hoe het zit, kun je toch een antwoord geven dat fout is, omdat de vraagsteller wat anders bedoelt......
Je zou uitleg willen geven maar dat kan met meerkeuze vragen niet.

Back to basics: Een fase heeft een + en een - sinus periode helft.
Krachtstroom (Draaistroom) bevat 3 fasen R, S, T, 120 graden verschoven.
Groet, Ben@

Naar mijn idee gebruik je de termen enkel/dubbelfasig niet in combinatie met 3-fasen systemen.
maar gaat het over de positieve en negatieve fase van een enkelewisselspanning.

De vraag is er wel een van spijkers op laag water (zoals vaker bij multiple choice):

- een thyristor kan gebruikt worden voor dubbelfasig in een schakeling met een tweede thyristor of een paar dioden. Maar de thyristor zelf verwerkt een enkelfasige spanning
- een triac kan gebruikt worden voor enkelfasig door alleen te triggeren bij positieve of negatieve fase.

Het eerste is een gebruikelijke wat complexere oplossing. zie de voorbeeldschakeling eerder in de draad of de brugschakeling met 2 thyristoren en 2 dioden in sommige zwaardere Delta voedingen. Elke thyristor in die schakelingen doet echter enkelfasige gelijkrichting/regeling.
Het tweede lijkt me, hoewel het kan, minder verstandig omdat stoorpulsjes de boel kunnen verstieren. En waarom zou je een triac gebruiken als een thyristor op die plek beter is?

In de onvolprezen bibliotheek van de NVHR staan o.a. de boeken van A.J. Dirksen: "Thyristor techniek, 2e druk" en "Vermogensregeling.2e druk".
Wellicht dat in deze boeken het antwoord op je vragen staat.

Willem

Bij een triac moet je even kijken in welke kwadranten hij gatestroom nodig heeft om ontstoken te blijven, of wanneer er juist geen gatestroom mag lopen om hem betrouwbaar te laten afvallen. Dat weet ik niet uit m'n hoofd, maar dat zou een richting kunnen zijn waarin je het kunt zoeken.

Verder verwacht ik dat een thyristor makkelijk "zwaarder" kan worden geconstrueerd omdat hij minder complex is. Een triac moet nadrukkelijk zo geconstrueerd worden dat hij in 4 kwadranten kan geleiden, dus is onnodig complex als je hem maar op 2 kwadranten wilt gebruiken.

Wat gebeurt er als je de triac gate met een gelijkspanning ipv wisselspanning aan stuurt?

Triac is niet meer dan 2 thyristors waarbij beide gates aan elkaar geknoopt zijn.

Ja dat is mogelijk door het stuur circuit aan te passen dat deze niet aangestuurd wordt in de richting dat je dat niet wil. moet je met diodes gaan werken om de respectievelijke fase niet te gebruiken.

nu komt er echter een rottigheid als je spoelen gaat sturen(motoren).
hierbij kan het zijn dat de U I verschuiving zo groot is dat de stroom blijft lopen tijdens de nul doorgang zodat de triac in geleiding blijft. maar dit is een ander probleem

waarom is de thyristor er nog prijs triac zijn in princiepen 2 thyristor's anti-parallel.
temperatuur een thyristor voor + en een voor - kun je beide koelen i.p.v een die veel meer warmte genereert.
en er zijn toepassingen waarbij enkele fase sturing gebruikt wordt oude DC motoren snelheids regeling. steeds minder maar worden nog wel gebruikt.

MVG Johan

.... en als enkelzijdige vermogensregeling met een triac mogelijk is, wat rechtvaardigt dan het bestaan van thyristors?

Veel complexe componenten kunnen in principe gebruikt worden als een eenvoudiger component, maar vaak heeft dat consequenties.

Je zou aan de MT1 aansluiting van een triac een diode kunnen aansluiten (anode) en de kathode van die diode dan gebruiken als kathode van de zo gemaakte "thyristor". Deze thyristor kan dan niet triggeren door een negatieve spanning op de gate. De nadelen zijn echter ook direct duidelijk: je hebt extra spanningsval over de diode, dus verliezen, en er is een hogere ontsteekspanning nodig aan de gate.
Dit is dus niet echt een mooie oplossing.

Een thyristor (=SCR = SiliconControlled Rectifier) is een stuurbare gelijkrichtdiode.
Een triac is geen stuurbare diode.
Wat de twee gemeen hebben is dat als ze eenmaal in geleiding zijn ze pas weer gaan sperren als de hoofdstroom onderbroken wordt of laag genoeg wordt om het component weer te laten sperren.
Een thyristor kan alleen in geleiding gebracht worden door een voldoende hoge POSITIEVE spanning tussen gate en kathode te zetten en er moet dan ook nog voldoende stroom (zie datasheets) in de gate kunnen vloeien. Een triac onsteekt zowel bij een positieve als bij een negatieve voldoende hoge spanning op de gate t.o.v. de MT1 aansluiting waarbij de stroom door de gate-MT1 ook voldoende hoog moet kunnen worden. Twee antiparallel geschakelde thyristors gedragen zich NIET hetzelfde, omdat deze niet in elk quadrant opengestuurd kunnen worden. Daardoor is er veel verwarring, omdat deze zogenaamde vervangingsschakeling in veel theorieliteratuur gebruikt wordt en velen dus de werking van een triac niet goed begrijpen!

Zoals al eerder vermeld was de thyristor er eerst en is de triac een verdere ontwikkeling voor ANDERE toepassingen dan een thyristor.

Dit blijkt zo te zijn, alleen mijn docent weet niet waarom en ik ook niet!
het antwoord is niet uit de les te distilleren en hij zegt dat hij hiervoor ook op Internet heeft gezocht.

Beter dan dit: KLIK kan ik het niet onder woorden brengen.
Scroll naar het stukje "Modified Triac Switching Circuit"
m.vr.gr.
Anton van den Oever

Dit blijkt zo te zijn, alleen mijn docent weet niet waarom en ik ook niet!
het antwoord is niet uit de les te distilleren en hij zegt dat hij hiervoor ook op Internet heeft gezocht.

Beter dan dit: KLIK kan ik het niet onder woorden brengen.
Scroll naar het stukje "Modified Triac Switching Circuit"

Hoi Anton,

Helemaal geweldig!
Inderdaad wordt hier het probleem uitgelegd.
Het blijkt dus gewoon dat het op deze manier kan.
Hartelijk dank hiervoor.
Ik zal dit ook naar Dirksen "Studiebegeleiding" rapporteren.

Ook dank naar alle andere heren die op mijn topic hebben gereageerd.

--
Groeten van Fons

"Het leven van een elektronicus gaat niet over rozen."

Ook hier weer de twee antiparallel geschakelde thyristors voorgesteld als vervangschema voor een triac. De gates aan elkaar. Kijk je naar het plaatje https://www.electronics-tutorials.ws/wp-content/uploads/2018/05/power-power18.gif voor de aansturing dan zie je dat de gates in dit geval AFZONDERLIJK door het drive circuit worden aangestuurd. Het drive cxircuit heeft dus uitgangen voor ELKE gate, en niet de twee gates samen. En ook hier dus weer vragen die opgeroepen worden en niet beantwoord.

Het is net zoiets als zeggen dat een transistor eigenlijk twee diodes zijn, maar vervang je een transistor in de praktijk door twee diodes dan gaat dat NIET werken. En met deze vergelijking ga je de werking van een transistor dan ook NIET begrijpen.

Kortom, wie kan mij helpen met deze vraag en als enkelzijdige vermogensregeling met een triac mogelijk is, wat rechtvaardigt dan het bestaan van thyristors?

een belangrijk verschil las ik nog niet in deze thread. een thyristor is véél sneller dan een triac. Waar snelheid belangrijk was in combinatie met grote stromen werden steevast thyristors toegepast. denk bvb aan de horizontale afbuigcircuits of de "crawbar" beveiligingen.

Kortom, wie kan mij helpen met deze vraag en als enkelzijdige vermogensregeling met een triac mogelijk is, wat rechtvaardigt dan het bestaan van thyristors?

een belangrijk verschil las ik nog niet in deze thread. een thyristor is véél sneller dan een triac. Waar snelheid belangrijk was in combinatie met grote stromen werden steevast thyristors toegepast. denk bvb aan de horizontale afbuigcircuits of de "crawbar" beveiligingen.

Grundig (en ook andere merken) had destijds ook thyristorafbuiging. Soms lastig te repareren. Wel weet ik nog dat je voor testdoeleinden de laatste thyristor kon kortsluiten om de "stuurtrap" te onderzoeken.
Het was een geschuif met energie tussen die twee, De "eindthyristor" had geen DC verbinding met de voedingsspanning,,,,,

Dat plaatje slaat volgens mij op twee thyristors, niet op een triac. De triac wordt pas later in het verhaal geintroduceerd.

Even verderop beweren ze inderdaad ten onrechte dat een triac equivalent is aan twee thyristors, maar in de tekst staat wel dat je ze in vier kwadranten kunt ontsteken.