Hoewel ik niet per se zit te wachten op een rubriek computertechniek, heb ik inmiddels al wel heel wat jaren met computers doorgebracht.
En hoewel ik hobbymatig meer heb met radio's, heb ik vanwege studie en beroep wel heel wat ervaring met computers.
Daarom is het eigenlijk ook wel leuk om eens terug te denken aan de jaren die ik met computers heb doorgebracht (of misschien is doorgemaakt een betere term ).

De 'ellende' begon met een PDP11 op de Verkeersakademie in Tilburg. Dat was eind '70, begin '80. We hadden vier ponsapparaten staan. Je moest dus eerst wachten tot er een ponsapparaat vrij was, voordat je kon gaan programmeren. Eigenlijk moest je het programma eerst al hebben uitgeschreven, regel voor regel. Het ponsen van de kaarten ging dan vanzelf. Dan liep je met het stapeltje ponskaarten naar de computerruimte. Je zette ze in een bak en als je geluk had, dan lag er de volgende dag een uitdraai klaar met de uitkomst. Had je pech, dan was het een uitdraai met compilatiefouten...
Zo had ik eens een programma dat niet gecompileerd kon worden. Niemand zag waar de fout zat, ook de leraar niet. Op grond van de listing kreeg ik wel een voldoende, maar het programma draaide niet. Later kwam ik erachter dat een lusje niet liep van 1 tot en met een bepaalde waarde, maar vanaf i... Het was een lusje van i loopt van 1 tot een andere waarde. Maar als 1 i is, dan liep het compileren al vast. Op de ponskaarten en de listing was het verschil tussen i en 1 nauwelijks zichtbaar. O ja, we programmeerden in Fortran.

Jaren later deed ik een omscholingscursus COBOL-programmeur. Het was een hele schok te ontdekken dat je een programma in een editor kon intypen en dat je dan het resultaat op het beeldscherm zag (de listing). Dan ging je compileren en je had meteen al het resultaat!
Maar eerst duurde het nog wel een poos voordat ik doorhad dat MS-DOS en Basic twee verschillende dingen waren. Dan typte je in: LIST en dan kreeg je 'error'.
Of omgekeerd, je typte in DIR en kreeg een zelfde soort foutmelding.
En ik leerde werken met Wordstar en Calcstar.
Toen ik later overstapte naar Wordperfect was ik behoorlijk onthand. Immers in Wordstar had je steeds een menu in beeld en kon je met toetscombinaties als Ctrl-K iets doen (ik weet niet meer wat precies, einde document geloof ik).
In Wordperfect zag je helemaal niets en moest je alle commando's uit je hoofd leren: F7 bijvoorbeeld om het document te eindigen.
(ja er waren ook van die sjabloons die je op je toetsenbord kon leggen)

Ik leerde kennismaken met dBaseIII en Lotus 1-2-3. Ging ook lesgeven in DOS, WP, dBaseIII en Lotus 1-2-3. Kocht ook mijn eerste pc. Een intern geheugen van jawel: 640 kB! Een HD van 20 MB en een floppystation voor een 5 1/4" diskette, waar wel 360 kB op kon. Dat moest voldoende zijn, dacht ik...
Later liet ik er een 3 1/2" diskette station in zetten met een capaciteit van 1,44 MB. Daar moest dan wel een speciale kaart voor in de pc worden gezet.

Later een pc gekocht met wel 4MB geheugen. Daar zat een 486DX in! Wat later een cd-rom station erbij gekocht met een Soundblasterkaart. En luidsprekertjes. Kon ik ook Windows draaien. Wauw!!
Die 4 MB bleek al gauw te weinig te zijn en voor 100 gulden per stuk nog eens 4 MB erbij gekocht.
O ja en een modem met een snelheid van 2800 baud (als ik het me goed herinner). Daar kon je niet zo veel mee. Een BBS bezoeken of Teletex mee bekijken.

Daarna een Pentium 133 MHz, enzovoorts. In 1995 kwam Windows 95 op mijn pc en toen ging internet ook een stuk beter. Een jaartje eerder was het met Windows 3.11 ook wel mogelijk, maar dat verliep toch lastiger. Vanaf die tijd ben ik ook op internet aanwezig, zowel privé als op het werk. Dat was in die tijd nog heel bijzonder, we hadden op het werk drie e-mailadressen. En ik had er een van. Tegenwoordig worden mijn werkzaamheden bijna geheel gestuurd door de vele e-mails die ik krijg, dat was vroeger wel anders. Je stond bijna te juichen als je weer eens een e-mail had...

Intussen draai ik een 64-bits versie van Vista op een pc met 4GB. En er is bijn 1 TB aan harde schijfruimte beschikbaar, nog afgezien van de losse USB-disks voor back-up.

Het is een enorme race naar meer, meer, meer... Heb je wat gekocht is het meteen alweer ouderwets. Een rare wereld eigenlijk...

Groeten,

Piet.

Hallo Piet,

Klinkt allemaal heel bekend. Ik heb dan wel geen les gegeven in de genoemde programma's maar ze wel op het werk en thuis gebruikt.

Tevens in GW-Basic en later in Turbo Basic een hoop applicaties voor de bank waar ik werkte geschreven die een hoop toen nog
handmatige processen geheel automatisch uitvoerde.

En dan die ponskaarten.....

Groet,
Paul

--

Ik ben toch heel blij dat ik net na de ponskaarten aan mijn opleiding ben begonnen.

Overigens was het nog niet alles hoor.
We moesten tijd reserven op een mainframe via een printer met toetsenbord,
dus een code om het reserveringsprogramma te starten, rammel rammel rammel....
dan datum en tijd ingeven, weer veeeeel gerammel en als je geluk had een bevestiging met een terminalnummer en aanmeldcode.
Soms een melding bezet oid en weer opnieuw beginnen.....

Het programmeren in Pascal was batchgeorienteerd zoals Piet al schreef was het dus het programma intypen en opdracht geven het uit te voeren.
Bij de volgende keer inloggen ( na dus eerst te reserveren ) hopen dat er een uitkomst lag, meestal niet eerste ; fout of wat anders en de compilatie was gestopt.
Later kwam er een versie die in ieder geval verder ging met compileren en een aantal fouten aangaf zodat je sneller kon debuggen.

Het jaar erop kwamen er echte XT's van Philips. Ook waren er al benchmark programma's die aangaven dat de Philips XT 0,9* de snelheid van een IBM had......zaten goed in elkaar dus die XT's.

Voordeel hadden die XT's wel, was ie vrij kon je erop. Ook Borland Pascal kon er op via 2 diskette's ( 1 met dos en 1 met het te gebruiken programma, Borland TurboPascal of Wordstar oid ).
TurboPascal was een top programma voor die tijd, snel, redelijk correcte foutmeldingen en direct na elkaar fouten oplossen. Gebruikte ook dezelfde commandoset als Wordstar Ctrl-K-C Ctrl-K-K of Ctrl-K-V, zit nog steeds in mijn vingers maar geeft fouten in word ed.....
TurboPascal 6 was een uitbreiding op de vorige versies en met de TechnojockTurboToolkit kon je er hele mooie menugestuurde programma's mee maken wat ik ook professioneel veel heb gedaan.

Kan me ook herinneren dat ik voor mijn eigen bedrijf nog geen fax had maar wel een verouderde PC, hup faxkaart erin, pc de hele dag aan en s'avonds checken of er een modem/fax was die dan uitgeprint werd, lekker omslachtig maar werkte wel.

Wat anders wat altijd leuk om te doen was was Novel 2 of 3 installeren. De laatste versie die ik heb gedaan bestond uit ruim 30 diskettes die je bijna random erin moest stoppen, daar komt de kreet discjockey volgens mij vandaan.
Om Novell aan de gang te krijgen had je patches, een beetje uitgebreide server moest zomaar 100 patches laden om alles aan te kunnen, maar dan wel inclusief CD-Server en lange bestandsnamen en zo.

Over mijmeringen gesproken.....

Ik ben toch heel blij dat ik net na de ponskaarten aan mijn opleiding ben begonnen.

Ja, dat mag je wel zeggen. Ik had ook helemaal niet het idee dat ik iets met een computer deed. De computer zelf was ook niet zichtbaar. Alleen toegankelijk voor mensen die de bevoegdheid hadden om in de computerruimte te komen.
Nadeel van die ponskaarten was ook dat je ze niet moest laten vallen. Gebeurde mij wel eens. Struikelde ergens over en alle ponskaarten lagen door elkaar.
Kostte weer heel wat tijd om ze in de goede volgorde te zetten...

Groeten,

Piet.

(Turbo) Pascal..... Ja ook die ken ik nog wel.

Het was in de begintijd toen programmeren voor mij nog in de kinderschoenen stond.
Echt veel heb ik er niet mee bereikt, omdat ik het toen niet zo begreep.

Groet,
Paul

--

Heb in TurboPascal al diverse programma's met pointerlijsten gemaakt, ongeveer het lastigste wat je kan in TurboPascal.
Heb er een compleet administratiepakket in geschreven voor een vleesgroothandel. Dit dan met diverse verpakkingseenheden, prijslijst, facturen voor op rekening, contant, slachten en verkoop van huiden.....
Dit werd dan alles doorgerekend tot een BTW aangifte voor de belasting iedere week. Had het zelfs in een netwerk geknoopt zodat er op 2 plaatsen kon worden ingevoerd.......
Ben er in 1991 mee begonnen en voor zover ik weet draait het nog steeds voor zover ik weet.

Heb in TurboPascal al diverse programma's met pointerlijsten gemaakt, ongeveer het lastigste wat je kan in TurboPascal.
Heb er een compleet administratiepakket in geschreven voor een vleesgroothandel. Dit dan met diverse verpakkingseenheden, prijslijst, facturen voor op rekening, contant, slachten en verkoop van huiden.....

Dus een administratief pakket. Dat had waarschijnlijk in COBOL makkelijker gekund...
Maar, ja, dan moet je wel COBOL kunnen.
In mijn stagetijd van de omscholingscursus die ik deed werkte ik aan een administratief pakket voor een tennisvereniging. Je wil niet weten wat ze allemaal in dat pakket wilde hebben.
Het waren allemaal losse bestanden, die op de een of andere manier gekoppeld moesten worden. Een gruwel...
Dat had met een relationele database een stuk beter kunnen gaan. Maar ja, dat was toen nog geen gemeengoed. En COBOL'74 ondersteunde nog geen relationele databases (voor zover ik weet - in elk geval hadden we dat nog niet gehad op school).

Groeten,

Piet.

Nou, mijn eerste computer was een Acorn Atom die ikzelf in elkaar heb gesoldeerd. Deze was gevuld met 12 KB RAM en 28 KB aan ROM's met o.a. een Word processor, extended basic en calculatie programma's. Deze werd op een ZW-TV aangesloten en de opslag ging naar cassettebandjes via mijn Philips N2521 cassettedeck. Overigens had ik nog een daisywheel printer aangesloten die serieel met 110 baud werd aangestuurd.

Programma's die ik destijds schreef waren meer van wiskundige en natuurkundige aard. Hierbij ging het uiteindelijk om de formules. (Nu gaat dat met Lotus of Excel een stuk gemakkelijker).
Later heb ik nog wat lichtsturingen mee gemaakt.
Overigens was de originele basic een wel erg afwijkend dialect t.o.v. de destijds Commodore PET computers en Apple II (ITT 2020) computers. Het leuke was wel dat je kon combineren met assembler waardoor de programma's wel vlot konden runnen, met name als het ging om het tekenen van graphics.

Ponskaarten heb ik net niet meegemaakt. Ik ben gelijk begonnen met het programmeren in Pascal in een tekst editor. Deze kon je compileren en dan nog eventuele fouten eruit halen. Dit ging destijds vrij gemakellijk. Het geheel werkte via terminals op een mainframe (Prime). Verbindingssnelheid was 1200 of 9600 baud omdat het alleen om tekst ging. Later kreeg een medestudent als afstudeer opdracht om een softwarematige plotter te maken, zodat je schema's kon tekenen op een scherm.

Na mijn studietijd heb ik de welbekende C64 aangeschaft, echter daarna ben ik mijn vaardigheden met programmeren ook kwijtgeraakt omdat ik er niks meer mee deed. Eigenlijk was de C64 een slechte computer. Nogal storingsgevoelig, sloeg wel eens vast en nogal traag. Voordeel was wel dat deze meteen volgebouwd was tot het maximaal adresseerbare.

Na de C64 deed ik niks met computers om in 1992 weer verder te gaan met een 486 SX-25. Hier ben ik nog even met Q-basic en Turbo Pascal aan de slag gegaan, maar ook met de batch taal van MS-DOS. Deze had ik nodig om (een deel) van een BBS op te zetten. Even later had ik nog een 386 SX-33 op de kop getikt om een BBS 24/7 te kunnen runnen. Tevens werden de computers met NE2000 compatibel netwerkkaarten uitgerust. Netwerk software was Novell Lite 1.1 Het voordeel was dat deze vrijwel in zijn geheel in het UMB kon worden geladen.

Ook leuk: mijn eerste modem was 2400 baud, een jaar later 14k4 en in 1994 was ik een van de eerste 28k8 modem gebruikers. Deze werkte met eerst met het VFC protocol, wat later in V34 is over gegaan. Meestal had je dan een 31K2 of 33K6 verbinding.

Op dit moment draait mijn home server bak met WinXp Professional en de overige computers met Windows 7, die in ieder geval beter werkt dan Windows Vista. Ook ga ik van tijd tot tijd wel eens met OpenSuse 11.1 (Linux) aan de slag die op zich ook niet verkeerd is.

Op dit moment zijn met computers weinig eer te behalen en behoor ik dan ook tot de meer gevorderde gebruikers. Wel ben ik nog in staat om technische problemen op te sporen en op te lossen, maar van programmeren komt niks meer terecht.

groetjes,
-=Kees=-

Na mijn studietijd heb ik de welbekende C64 aangeschaft, echter daarna ben ik mijn vaardigheden met programmeren ook kwijtgeraakt omdat ik er niks meer mee deed. Eigenlijk was de C64 een slechte computer. Nogal storingsgevoelig, sloeg wel eens vast en nogal traag. Voordeel was wel dat deze meteen volgebouwd was tot het maximaal adresseerbare.

Ach ja, de Commodore 64...

Tijdens de stage die ik liep tijdens mijn omscholingstraject (voorjaar 1988) werd ik tevens ingezet als docent informatica op een Mavo in Roosendaal, dat was op de St. Michel Mavo. Pc's hadden ze niet, maar nog wel een lokaaltje vol met oude C64's. Of ik maar even een lesprogrammaatje wilde opzetten... Ik moest me toen even heel snel inwerken in de C64.
En tegelijkertijd lessen voorbereiden...
En Mavo-leerlingen in bedwang houden, want er waren er die er op uit waren om uit te testen hoever ze konden gaan. Nou, niet zo ver...
Het lastige was dat die C64's toen eigenlijk al verouderd waren en er was ook niet veel nuttige software beschikbaar.

En het had natuurlijk helemaal niets te maken met de opleiding COBOL-programmeur die ik aan het volgen was.

Groeten,

Piet.

Ik las halverwege de jaren '70 in RB voor het eerst over het bestaan van microcomputers. Als elektronica hobbyïst wilde ik mijn computer natuurlijk zelf bouwen. Het werd een Heathkit H89 met een 2 MHz Z80, 16 KB RAM en een 5 1/4 " floppystation. De floppen waren hard sectored en konden 100 KB data verstouwen. Vrijwel direct heb ik het geheugen uitgebreid naar de maximale capaciteit van 48 KB. Over programmeren had ik wat kennis opgedaan uit RB en door de Teleac cursussen Microprocessors 1 & 2. Na een tijdje gepruts in het toen ultramoderne Microsoft Basic, geschreven door een zekere B.Gates, was ik intussen zo vaak tegen allerlei beperkingen van Basic aangelopen dat ik dat voor eeuwig afzwoer. Maar na verloop van tijd bleek het werken in 8080-assembler ook geen oplossing. Ik kon daarmee weliswaar de hele computer van binnenuit besturen, maar het was puur monnikenwerk.

De oplossing voor het programmeerprobleem deed ik op bij de oprichting van de Heathkit gebruikersgroep binnen de toen nog piepjonge HCC. Daar ontmoette ik een techneut van de Utrechtse Universiteit, die een demonstratie gaf met Forth. Daarmee kon je zowat alles wat je je kon voorstellen ook realiseren. Forth executeert veel sneller dan Basic, ontwikkelen gaat veel makkelijker en sneller, en het geheugengebruik is uiterst efficiënt. Op de huidige PC's die, in vergelijking tot de machines van toen, razendsnel zijn en uit hun voegen barsten van het geheugen, komen die voordelen natuurlijk minder tot hun recht. Maar in toepassingen met microcontrollers wordt ook vandaag nog vaak Forth gebruikt. Voornamelijk omdat je daarmee heel makkelijk de voordelen van hogere en lagere programmeertalen kunt combineren. Maar met het toenemen van het beschikbare geheugen op de chips komt er nu steeds meer ruimte voor het gebruik van vooral C.

's Avonds ging ik stiekem in de leer bij studenten op het computerprakticum van de universiteit. Daar deed ik veel kennis op over het programmeren en ontwikkelen in assembler en in Forth. Zo ontwikkelde ik na verloop van tijd mijn eigen Forthsysteem met een eigen OS, inclusief een zelfgeschreven editor en assembler. De volgende stap was een metasysteem, zodat ik in no-time nieuwe en cross systemen kon produceren. Zo'n systeem schreef ik in de jaren 80 ook voor de PC. Binnen de HCC Forthgebruikersgroep leidden die activiteiten tot een voortrekkersrol tussen medehobbyïsten en ik ben daar gaan lesgeven. De stof die ik daarbij gaf heb ik in 2002 en 2003 verzameld in een boek, zie http://www.forth.hccnet.nl/downloads/cursus8052ansforth201.pdf
Als je geen of weinig kennis hebt van Forth, lees dan de inleiding op pagina 9 en 10. Daarin heb ik de eigenschappen van Forth wat uitgebreider toegelicht.

De laatste jaren ben ik weer terug bij "AF": hobbyen met elektronica. Besturingen die ik daarbij ontwikkel schrijf ik nog steeds in Forth.

--
M.v.g
Ben

Ben ik naast start ZX81 die mijn vader gekocht had in ergens 1981
op school, zal zijn 1984, met programmeren op een Motorola 6802.
Boek heb ik hier nu in mijn handen.
Microcomputertechniek - MKP Cremers.

Was programeren in assambler en dus per adres programmeren met opperand etc.
Zat in een kast met in/out puts en leuk ledjes.

Kon je van alles mee laten knipperen en aansturen.

HTS nog met VHDL aan de gang geweest maar nooit mijn sterkste punt.

Met de Z80 processor kon je leuk zelf projecten maken.
als goed is heb ik nog een set IC's.

Piet, ik weet helaas niet precies hoe ik op dit computerforum terecht ben gekomen

Mijn eerste ervaringen waren met een Telefunken TR4 computer waar ik als student in 1963 tegenaan liep. Mijn interesse hierin werd gewekt na bestudering van de taal Algol60. De Telefunken machine bleek een goede Algol compiler te hebben. Helaas werd de beloofde recursie niet ondersteund, waarschijnlijk was het drumgeheugen hiervoor te beperkt. Je kreeg als student 's nachts 60 seconden computertijd toebedeeld, als het programma langer duurde werd het simpelweg afgebroken. Die minuut was meestal wel voldoende, behalve natuurlijk als er een foutje in het programma zat.

Na 1963 duurde het tot halverwege de jaren '70 voordat ik me weer met een rekentuig ging bezighouden. In 1975 kwam Motorola met een microprocessor op de markt die er bruikbaar uit zag (typenummer MC6800). Het ding was een heel stuk sneller dan de TR4, en paste toen al op een printplaatje van 20 cm of zo. Terwijl de TR4 nog een flinke zaal in beslag nam. Ik bouwde hiermee snel een computertje, met wat RAM geheugen en flink wat I/O. Helaas was er geen Algol ondersteuning, via een kennis kon ik wel de hand leggen op een Franse Basic interpreter die ik met behulp van een zelfgeschreven programmaatje in een paar geheugenchips kon inbranden. Het zelfbouw ding staat hier nog op zolder, helaas zonder toetsenbord (was zo'n flut geval met toetsen van rubber en zilverpapier, een fatsoenlijk toetsenbord was toen onbetaalbaar) en zonder monitor (dat was indertijd een Philips 30 cm zwart-wit televisietoestel). Heb er nog jaren leuk mee geprogrammeerd, je kon er eigenlijk heel veel mee doen. B.v. spelletjes, besturingen en allerlei rekenwerk. Tegenwoordig gebruik je een computer eigenlijk alleen als typemachine, dat kon toen nog niet (het kon natuurlijk wel, maar je kwam niet op 't idee omdat je daarvoor een typemachine gebruikte).

Daarna de onvermijdelijke C64. Deze leek enigzins op mijn zelfbouw uit 1976, maar was heel luxueus uitgevoerd met een kleurenmonitor en 3-stemmig geluid. En op het laatst zelfs met een echt (duur) modem en een grafisch interface, Geos genaamd. Vervolgens een Amiga (met harde schijf, en alweer met een Franse interpreter), die in de jaren '90 werd vervangen door een heuse Pentium-60 PC. De rest is voorspelbaar.

Toen was het nog simpel. Of je werkte met een C64 of een Sinclait Spectrum 48 of 64.

Ik deed het met een Sinclair Spectrum 64.

Groet,
Paul

--

Het lastige was dat die C64's toen eigenlijk al verouderd waren en er was ook niet veel nuttige software beschikbaar.

Vanaf 1984 werd een Cobol compiler geleverd door Abacus. Je kan 'm hier downloaden, past precies op een C64 diskette.

Hoi Piet,

Mijn opleiding was technische computerkunde en hoofdzakelijk gericht op de technische kant van een computer.
COBOL, Fortran ed werden domweg niet aan ons geleerd, was alleen voor de afdeling informatica.
Assembler, Pascal en later nog beperkt wat C waren onze talen.
Maar goed, programmeren is grotendeels vertalen dus maakt het niet zo veel uit welke taal gebruikt wordt.
Het deel waar de kennis in zit is het gevraagde uitpluizen in door een computer verwerkbare rij instructies.
Ben nu nog steeds actief met oa. Delphi en MicroChip assembler en C.

Voel me zelfs al oud, heb de hele generatie 80C196 van Intel overleefd, vanaf de eerste KA versie ( waarvan Koning en Hartmann al zei " gooi asjeblieft in de vuilnisbak, zit stampvol met bugs...." tot vorig jaar de end of life bestellingen voor de 80C196KB en 80C196KC.