tikkende gramofoonplaat (Computertechniek)
door eijck, 02-08-2011, 19:39 (4864 dagen geleden)
Wie kent niet het euvel van de tikkende en krakende geluiden van een niet goed onderhouden 78 toerenplaat, alles als gevolg van beschadigingen van de plaat, een duur element verergert het verschijnsel nog meer. Mij is ter ore gekomen dat dit met 80% gereduceert kan worden en wel op de volgende wijze; voer het signaal via een AD convertor toe aan een computer, laar er een of ander antitik programma op los en het resultaat zet je op een CD. Wie heeft hier ervaring mee ? Ben benieuwd
tikkende gramofoonplaat
door Laurens , Zaandam, 02-08-2011, 20:00 (4864 dagen geleden) @ eijck
Gewijzigd door Laurens, 02-08-2011, 20:05
Stap 1 is een goeie draaitafel nemen. Liefst eentje met direct drive of snaaraandrijving. Uiteraard met 78 toeren
Stap 2 is een goed element nemen. Er zijn diverse MD elementen in de handel met 78 toerennaald. Voorbeeldje: Shure M78S. Klinkt fantastisch, een wereld van verschil met de bekende keramische Philips elementjes. Een 'duur' element is wel degelijk zeer de moeite waard, maar vergeet niet dat er een echte 78 toerennaald onder dat element hoort te hangen!
http://www.dwmusicstore.com/shure-m78s-p-6293.html
Stap 3: een voorversterker. MD elementen hebben een voorversterker nodig. Meestal kan je er een in je audioversterker vinden.
Mocht je met een keramisch element werken - gebruik dan ook een voorversterker. Direct aan de PC koppelen leverde bij mij een heel dun geluid.
Stap 4: een goede geluidskaart met lijningang. Veel geluidskaarten hebben helaas een vrij slechte ingang met veel ruis of digitaal gerommel. Maak eventueel met 'n potmetertje een verzwakker, want geluidskaarten raken vaak snel overstuurd.
Alle voorgaande stappen zorgen voor een zo goed mogelijk geluid, waardoor de bewerking ook het best uitgevoerd kan worden.
Stap 5: de juiste software en een boel geduld. Ik gebruik 'n gecrackte versie van Adobe Audition 1.5. Er zijn al nieuwere versies, maar 1.5 werkt het soepelst op mijn PC. Magix maakt ook wat, maar dat werkt minder goed dan Adobe. Er is ook nog het gratis Audacity, maar daar heb ik geen ervaring mee.
Als je de software eenmaal hebt, kan je het volgende doen:
- Opnemen in WAV. 44100khz 16 bit mono. Dat is je backup.
- equalisatie. Zoek uit tot welke frequentie er hoge tonen zijn opgenomen op de plaat. Regel vervolgens vanaf deze frequentie de hoge tonen weg. Dit zorgt al voor een grote verbetering in de luisterbaarheid
- Meer van hetzelfde. De RIAA curve van een moderne platenspeler komt bijna nooit overeen met de opnamecorrectie van een oude 78 toerenplaat. Bijregelen totdat alles lekker klinkt. Vaak is er extra laag nodig. Hier komt rumble om de hoek kijken. Bij gebruik van een tussenwiel spelertje kan je het laag niet ver opkrikken omdat de rumble dan hoorbaar wordt. Ook kan je het karakter van keramische elementen niet echt wegregelen. Sinds ik het Shure element gehoord heb wil ik er ook een, maar ik heb nog geen geschikte speler met 78 toeren...
Als alles klinkt zoals je wil, kun je ruis en tikken weghalen. Er is vast wel ergens een click/pop remover. Gebruik die. Let op dat er geen dynamische pieken van drums en dergelijke worden weggehaald.
Als er nog veel groefruis is, zoek dan de noise reduction functie. Selecteer een stuk met alleen ruis, en gebruik dat als noise profile.
Selecteer het hele bestand en gebruik de noise reduction. Gebruik niet teveel. Teveel noise reduction geeft bijgeluiden en een pompend, onnatuurlijk geluid.
Het is een constante afweging tussen geluidskwaliteit en dynamiek en het ontbreken van ruis. Zomaar alle ruis wegfilteren is vaak heel slecht voor het geluid. Het is geen wondermiddel en het verschilt per plaat hoeveel er nog te redden is. Zelf heb ik liever wat ruis dan platgeslagen dynamiek en verdwenen instrumenten.
Ik draai zelf vrij veel 78 toerenplaten, ik gebruik tot nu toe veel van die goedkope Philips spelertjes, maar na een tijdje begint het veel mindere geluid daarvan me te irriteren. Als je maar één plaat over te zetten hebt, is het misschien niet de moeite waard om een nieuw element en speler te kopen.
tikkende gramofoonplaat
door eijck, 03-08-2011, 11:38 (4863 dagen geleden) @ Laurens
Hallo Forum leden
Allereerste bedankt voor de vele reacties en adviezen. Zal nog wel enige tijd nodig hebben om dit probleem op te lossen. Het begint al met de draaitafel, goede draaitafels zijn voor 78 toerenplaten zo goed als geen, het element is geen probleem, Shure heeft een speciaal element type M78S met naald voor de weergave van 78 toerenplaten. AD convertors evenmin een probleem. Ging er mij in hoofdzaak om of iemand een programma kende ,al of niet gratis om dit digitale signaal op de computer zodanig te bewerken dat de tikken en andere en niet is thuis horende bijgeluiden te onderdrukken, en er tevens ervaring mee had.
tikkende gramofoonplaat
door Ben , Waddinxveen, 03-08-2011, 11:43 (4863 dagen geleden) @ eijck
Hr. Eijck ik gebruik het (oude) programma 'CoolEditPro' en dat doet wat gevraagd wordt en is ruim in te stellen. Groet, Ben
tikkende gramofoonplaat
door Laurens , Zaandam, 03-08-2011, 13:14 (4863 dagen geleden) @ Ben
En Adobe Audition is de opvolger van Cool Edit Pro. Heeft iets meer functionaliteit, werkt voor de rest hetzelfde.
tikkende gramofoonplaat
door Ed van der Weele † , Zeist, 03-08-2011, 17:12 (4863 dagen geleden) @ eijck
Het begint al met de draaitafel, goede draaitafels zijn voor 78 toerenplaten zo goed als geen, het element is geen probleem, Shure heeft een speciaal element type M78S met naald voor de weergave van 78 toerenplaten.
Toen ik 10 of 12 jaar geleden 78-toerenplaten naar CD's overzette had ik ook geen 78-toerenplatenspeler. Ik heb de platen afgespeeld op mijn Philips GA212 op 45 toeren. Met CoolEdit heb ik de snelheid softwarematig aangepast naar 78 toeren.
Voor de GA212 heb ik alleen een 78-toeren-naald voor mijn Ortophon element aangeschaft.
AD convertors evenmin een probleem. Ging er mij in hoofdzaak om of iemand een programma kende ,al of niet gratis om dit digitale signaal op de computer zodanig te bewerken dat de tikken en andere en niet is thuis horende bijgeluiden te onderdrukken, en er tevens ervaring mee had.
Het verwijderen van tikken kan handmatig door op de tik in te zoomen met de software (Audacity bijvoorbeeld) en de tik eruit te knippen.
Ruis is een ander verhaal omdat je dan moet gaan filteren en met het filteren van de ruis verdwijnen ongewild ook delen van de muziekinformatie. Filteren moet met de nodige omzichtigheid gebeuren om een aanvaardbare kwaliteit over te houden.
Uitgebreider kan je het nalezen op mijn website.
tikkende gramofoonplaat
door John Hupse † , Schoonhoven, 02-08-2011, 21:23 (4864 dagen geleden) @ eijck
je kan van alles met behulp van software verwijderen, maar de basis van het verhaal is en blijft een geschikte naald en bijpassend element.
Wat oudere schellakplaten (dus van voor 1950) speel je het beste af met een gewone stalen naald. Zo'n naald rust over een veel groter oppervlak in de groef dan een moderne naald. Hierdoor hoor je de hinderlijke tikjes in de plaat vrijwel niet meer, de naald glijdt er immers gewoon overheen. Deze techniek heeft nog meer voordelen, maar dit terzijde.
Op een forum als dit krijg je misschien als reaktie "maar een dergelijke naald is toch funest voor mijn kostbare schellakplaten?". Men gebruikt dan meestal de term "spijker" in plaats van naald.
Dit is echter een misvatting, door het veel grotere raakoppervlak is de druk in de groef aanzienlijk lager dan je wellicht denkt. De druk is immers omgekeerd evenredig met het oppervlak. Bovendien slijt in dit geval de (wegwerp)naald, en niet de plaat.
tikkende gramofoonplaat
door Martijn , Groningen, 02-08-2011, 21:31 (4864 dagen geleden) @ eijck
Beste "eijk".
Het klinkt zo eenvoudig zoals je dit beschrijft, maar realiseer je dat je veel ervaring zal moeten opdoen en er veel tijd in zal moeten steken om een goed resultaat te bereiken.
Je krijgt er een hobby bij. Audiobewerking is niet van een receptenboek te leren. Het is veel luisteren, software instellen, weer luisteren, dingen veranderen enz. enz. En dan nog eens luisteren op een andere installatie (kan heel verrassende verschillen opleveren). enz.
Koop om af te luisteren ook een zeer goede studio hoofdtelefoon (AKG of Sennheiser). Die zijn ongenadig wat betreft het weergeven van foutjes in de muziek.
(Draad is wel een beetje OT. Zijn we nog met oude transistors bezig...?)
tikkende gramofoonplaat
door Paul Brouwer , Haarlem, 02-08-2011, 22:36 (4864 dagen geleden) @ Martijn
We praten over digitaliseren van audio en is de posting in de rubriek 'computertechniek' geplaatst. Dit digitaliseren van analoge plaat naar bits en bytes op een harddisk is een lang traject met zeer veel mogelijkheden. Zolang het maar over opnemen en bewerken van audio gaat, moet het gek gaan wil een onderwerp als dit off topic raken.
Groeten,
Paul
--
tikkende gramofoonplaat
door Ed van der Weele † , Zeist, 02-08-2011, 22:35 (4864 dagen geleden) @ eijck
Ik ben daar een jaar of 10 geleden mee bezig geweest en heb wat ervaringen op een website gezet. De website is al jaren niet meer bijgewerkt en de genoemde software inmiddels zwaar verouderd, maar misschien heb je er iets aan.
Van grammofoonplaat naar CD
tikkende gramofoonplaat
door Paul Brouwer , Haarlem, 02-08-2011, 22:45 (4864 dagen geleden) @ eijck
Dit is een techniek wat:
A. veel ervaring vereist
B. veel geschikte hardware vereist
C. veel software vereist
Heb jij al deze zaken dan is dit nog altijd geen garantie voor perfectie. Het simpelweg 'ontklikken' is vaak niet voldoende en gaat vaak ook nog eens ten koste van de hoge tonen.
Het digitaliseren van analoge audio vereist veel geduld alsmede ervaring.
Groeten,
Paul
--
tikkende gramofoonplaat
door Pieter Vos , 03-08-2011, 17:19 (4863 dagen geleden) @ eijck
Met het digitaliseren van LP's ben ik ca 7 jaar geleden veel actief geweest met mijn toenmalige Apple iMac. Op de audio ingang hiervan had ik mijn pick-up aangesloten via een correctie versterker.
Als digitalisatie software gebruikte ik Roxio Disc Doctor 1.5. Zo verkreeg ik de ruwe AIFF geluids bestanden. (voor niet-Mac gebruikers: een AIFF is het niet gecomprimeerde audio bestand, vergelijkbaar met wat bij windows (dacht ik) WAF heet).
Daarna de ruwe audio bestanden bewerken met het Mac programma Amadeus. Dit programma had ook de mogelijkheid om tikken weg te halen door de betreffende audio passage opnieuw te interpoleren.
Maar vooral dat tikken verwijderen was een hele boel werk. Ik was zo een half uur bezig met een muziekstuk van 3 minuten. De tikken moesten namelijk stuk voor stuk uitgeluisterd worden.
Ik had echter geen vertrouwen in 'automatische' tik en ruis verwijderende software, deze moet echt van hele goede reputatie zijn (en dus prijzig) om een goed resultaat te leveren. Dat werd mij te duur voor een beperkt aantal te digitaliseren LP's.
mvg, Pieter.