Ik heb hier een Philips L3X80T/90 die het niet doet en ik kom er niet goed uit. Het type is de directe opvolger van de Sharpie uit 1957 en ik dacht dat deze ook Sharpie werd genoemd maar in de database staat hij als de Evette.

Hij geeft nauwelijks stations weer, alleen mijn minizender als ik hem er pal naast zet. Ik verdenk het HF deel en meer precies, de antennekring.

Het apparaat heeft PNP transistors, die hebben dus de collector negatief tov de emitter. Dat is hier ook, maar vreemde twist dat de batterij met de min aan massa ligt dus de massa is het collectorpotentiaal. Omdat de radio slecht werkt heb ik eerst Emitter, Basis en Collector van de drie torren opgemeten. T1 heeft (E/B/C) 6,72/6,80/0,0 Volt. T2 heeft 7,71/7,53/0,0 en T3 heeft 7,07/6,89/0,0. Nou is dacht ik normaal bij transistors dat de basisspanning tussen de emitter en collector in zit. Bij T2 en T3 is dat zo maar bij T1 niet! Ik zou dus denken dat met deze instelling, T1 dichtgeknepen is, maar misschien is dat normaal voor een mengtor?

Hier even een plaatje van de mengtrap. De voedingsspanning is 7,80V en komt rechtsonderin binnen op het knooppunt R2/R3. T1 moet een collectorstroom van 0,4mA hebben, emitterstroom zal dus ongeveer zo groot zijn, dus een spanningsval van 1,2 a 1,3V over R3 lijkt me OK. Maar nogmaals, dat de basis een hogere spanning heeft dan de emitter vind ik vreemd.

Maar goed, er is wel oscillatie (oscillatorproef) op de goeie frequentie. Als ik met de meetzender een zwak (gemoduleerd) 452kHz signaal op de collector zet hoor ik een heldere pieptoon. Ook als ik op de basis een HF signaal van de goeie frequentie aanbiedt. Het lijkt er dus op dat oscilleren en mengen goed verlopen.

Als ik een draad aan de basis van T1 leg, hoor ik wel wat geluid. Meest brom,, ruis en fluit, maar ook zeer zwak een lokale zender en wat stations die op de kortegolf thuishoren.

Ik heb nagemeten dat de afstemcondensator geen sluiting maakt en alle ferrietspoelen lijken contact te maken. Ik heb de bandschakelaars gereinigd en nagemeten dat ze contact maken.

Zie ik nou iets over het hoofd? Wat denken jullie van de instelling van T1 (type 2N412)?

Is de versterking van de transistor T1 nog wel voldoende? In mijn bakje oud spul (OC45 en zo, zaten er een aantal bij met een Hfe van 5 -10. Het is het proberen waard om deze tijdelijk te vervangen voor een goed werkende tor.

Gr. Paul

T1 is ook oscillator. Dit maakt de meting van de gelijkspanningen onzeker. Je meet niet de instelling maar de gemiddelde spanning. De negatieve piekjes kunnen het gemiddelde de verkeerde kant op trekken.
(edit) spanningspiekjes zijn eerder op de emitter dan de basis te verwachten. De oscillator heeft de emitter als ingang en collector als uitgang.

Ter vergelijk heb ik een meting met de Sharpie L3X71T van een jaar ouder gedaan. Verschil is dat die op maar 6V werkt, en de massa is de positieve voeding dus de potentiaal van ongeveer de emitter. Op T1 meet ik (E/B/C) -1,22/-1,07/-4,99, dus ook hier de B niet tussen de E en de C in. De instelling van T1 in de L3X80T zal dus ook wel kloppen zo.
Een superzacht RF signaaltje op de basis geeft meteen een gefluit in de speaker. Maar dat is bij de kapotte radio ook precies zo... Dus ik denk nog steeds dat alles vanaf (en inclusief) de mengtrap werkt, maar dat het RF signaal uit de ferrietantenne niet de mengtor bereikt. Maar nog steeds geen idee waarom niet.

Kijk met de scope wat erop staat.

Kan de ferriet staaf gebroken zijn, onder spoelen zodat je het niet ziet?

Kijk met de scope wat erop staat.

Dat had ik al gedaan, maar met onbevredigend resultaat van dat proefje. Op de basis van T1 zag ik met de scoop eigenlijk alleen maar ruis. Dus NIET bij het afstemmen zo nu en dan een mooi opduikend golfje van Radiofrequent. Maar kun je het signaal van een ferrietantenne in deze radio überhaupt wel zien tussen de ruis?
Daarvoor nog weer even de werkende L3X71T erbij gehaald en de scope aan de basis van T1 daarvan gehangen. Ook daar is ruis te zien, maar bij het afstemmen geen golfjes. De scope is dus niet geschikt om RF signaal op de basis van T1 te tonen.

Ondertussen was ik er nog steeds van uitgegaan (al kon het door de scope niet worden bevestigd) dat er geen signaal op T1 kwam. Waar kan zoiets aan liggen? In de antennekring zitten amper onderdelen die kapot kunnen dus ik ging op zoek naar een sluiting of onderbreking. En ja, ik kwam er achter dat S3 is onderbroken! Dat ook de MG hierdoor compleet uitvalt vind ik een beetje vreemd, omdat op de MG parallel aan S3 nog S1 staat met een veel lagere zelfinductie. (Door deze parallelschakeling heb ik de onderbreking gemist bij mijn exercities met de ohmmeter .)

Dus ik denk, stel dat ik die S3 ooit gerepareerd krijg, gaat alles dan weer werken? En het is ook nog niet zo makkelijk om die S3 te maken want het draadje bij de aansluiting is helemaal verdwenen. De servicedoc tekent op de ferrietstaaf drie spoelkokers, eentje met S3, eentje met S2/S4 en de derde met S1. Anders dan op de componententekening in de service doc, is bij mij S4 over S3 heen gewikkeld. Ik heb maar twee spoelkokertjes, eentje met S3/S4 en eentje met S1/S2. Ik denk dat S3 degene is met heel veel wikkelingen, dus op deze foto de binnenste van de twee.

Hoe pak ik het repareren aan van S3?

Als S3 is onderbroken klopt de antennekring niet meer. Anders gezegd, de afgestemde frequentie wijkt behoorlijk af van de te ontvangen frequentie, en dus is de radio doof.
(Hetzelfde effect heeft een gebroken staaf, dan is de zelf inductie dus aftemfreq anders)

Volgens mij is het de keline spoel, voor MG, bij LG wordt extra spoel bijgeschakeld in de ant kring.

Het schema is in LG getekend.

Is de frietstaaf 8X140 mm ? , zo ja het ik die gereserveerd voor jou.

--
Cees PA1DBA

In de serv. doc. zijn in het schema de spoelen verkeerd genoemd.
Voor MG zijn de spoelen S2 en S3 actief,voor Lg de spoelen S1 en S4.
Daartegenover staat het in 't bedradingsschema wel weer goed weergegeven.
Je kunt de bovenste spoel,weinig windingen,makkelijk afwikkelen.
Met een scherp naaldje met een krok.snoertje aan de Ohmmeter kun je wel
achterhalen waar de onderbreking zit en vaak is dit wel te repareren.
Succes And

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres.

Hi Gerard,
Sinds de laatste beurs heb ik een L3X72T en die lijkt er heel veel op.
Op de emitter meet ik een sinus, het oscillatorsignaal. Op de basis zie ik een piekerige golfvorm, maar je ziet inderdaad geen rf signaal binnenkomen.
Bij mij zitten L1 en L3 dicht bij de uiteinden van de ferrietstaaf, L2 (denk ik) zit in het midden en heeft 2 dubbele soldeerlipjes.
L4 ligt over L3 heen gewikkeld. L1 is een vlakke spoel, S3 een over elkaar gewikkelde spoel.

Ik heb even snel gekeken maar in de doos met ferrietantennes zit niet een exemplaar als deze. Hij is wel 22,5 cm lang.
Wel andere met een LG-spoel met 4 aansluitingen.

Even een extra bril opgezet en meer licht erbij.
Het zit toch iets anders dan ik eerst dacht te zien.
S2 en S4 liggen over S1 resp S3 gewikkeld. De ring in het midden van de ferrietstaaf is niet S2/S4 maar een Pertinax ring met 3 dubbele soldeerlippen waarop S2 en S4 zijn aangesloten.

De bedrading van mijn L3X72T klopt met het schema. Schakelaars SK1 en SK2 staan beide in ruststand getekend dus allebei omhoog. Dat is met aan/uit schakelaar SK4 in ingedrukte stand = uit. Zie de pijltjes bij de schakelaar. De LG-schakelaar SK2 zet in de ruststand S1 en S3 parallel en op LG is alleen S3 ingeschakeld. De MG-schakelaar SK1 selecteert de koppelspoel S2 (MG) of S4 (LG, omhoog) en zet omhoog (LG) een extra condensator+ trimmer parallel aan de oscillatorspoel en varco.

Het zou mogelijk moeten zijn om een LG spoeltje + koppelspoel te transplanteren vanaf een andere ferrietantenne, maar hij zal wel de juiste zelfinductie (op de staaf gemonteerd) moeten hebben, en overzetverhouding S1/S3.

Wellicht is de spoel te fixen. Waardoor is hij stuk? Vast geen blikseminslag. Moet iets mechanisch zijn, beschadigd aansluitdraadje. Pech als het vlak bij de spoel is en de onderste aansluiting. Anders is er wel hoop: lospeuteren en opnieuw aansluiten. Gepruts want litzedraad.
(veel edits)

Even een extra bril opgezet en meer licht erbij.

Zoals jij het beschrijft in je mail is zoals het staat op mijn schema en wat ik heb aangetroffen in de radio. De tekening met onderdelen zoals ze geplaatst zijn in de radio, wijkt bij mij sterk af. Want op die tekening staan S2 en S4 op een aparte connector in het midden.

De ring in het midden van de ferrietstaaf is niet S2/S4 maar een Pertinax ring met 3 dubbele soldeerlippen waarop S2 en S4 zijn aangesloten.

Ja, zo staat het op die tekening, maar bij mij hebben de spoelkokers van zowel S3/S4 (naast de varco) als S1/S2 (boven de LF versterker)

Ik heb het kapotte spoeltje heel nauwkeurig bekeken maar zie tussen de lippen en de wikkelingen niets van draadjes zitten. Aan de wikkelingen zie ik ook geen losse einden. Dus dikke kans dat als ik aan die wikkelingen ga peuteren, ik de boel alleen maar erger maak.

Het zou mogelijk moeten zijn om een LG spoeltje + koppelspoel te transplanteren

Hm, ja, als je die hebt zal dat wel kunnen... Maar schreef jij in je vorige bericht niet dat je in je ferrietstavenpakhuis nog een LG spoel met vier aansluitingen hebt? Lijkt die misschien op de S3/S4 koker die ik nodig heb?

Wellicht is de spoel te fixen. Waardoor is hij stuk? Vast geen blikseminslag.

Tja, hoe gaat zoiets kapot? Misschien iemand er iets te hardhandig langsgerost bij het verwisselen van de batterijen. De antennebus was ook losgeweest om er een extra draad achter te solderen. Geen idee waar dat voor gediend heeft.

Zoals jij het beschrijft in je mail is zoals het staat op mijn schema en wat ik heb aangetroffen in de radio. De tekening met onderdelen zoals ze geplaatst zijn in de radio, wijkt bij mij sterk af. Want op die tekening staan S2 en S4 op een aparte connector in het midden.

De manier van tekenen doet me een beetje denken aan de weergave van (voedings)trafo's in schema's uit de jaren 50: aan de aansluitingen wordt een symbool van een spoeltje getekend. Bij S2/S4 "zie" je de spoel in de schakeling achter die aansluitlippen maar fysiek hoeven ze daar niet te zitten.

De ring in het midden van de ferrietstaaf is niet S2/S4 maar een Pertinax ring met 3 dubbele soldeerlippen waarop S2 en S4 zijn aangesloten.

Ja, zo staat het op die tekening, maar bij mij hebben de spoelkokers van zowel S3/S4 (naast de varco) als S1/S2 (boven de LF versterker)

Volgens mij is dit hetzelfde. Dit is uit de documentatie van de L3X80T:

en dit uit de servicedocumentatie van de L3X72T:

(geen grap, dezelfde tekening staat in 2 servicedocs)
De L3X71T heeft een iets andere tekening maar lijkt wel. We kunnen ervan uitgaan dat de 72 en de 80 hetzelfde zijn gebouwd.

Ik heb het kapotte spoeltje heel nauwkeurig bekeken maar zie tussen de lippen en de wikkelingen niets van draadjes zitten. Aan de wikkelingen zie ik ook geen losse einden. Dus dikke kans dat als ik aan die wikkelingen ga peuteren, ik de boel alleen maar erger maak.

De draadjes zitten onder de was maar ik vertrouw erop dat je goed hebt gekeken.

Het zou mogelijk moeten zijn om een LG spoeltje + koppelspoel te transplanteren

Hm, ja, als je die hebt zal dat wel kunnen... Maar schreef jij in je vorige bericht niet dat je in je ferrietstavenpakhuis nog een LG spoel met vier aansluitingen hebt? Lijkt die misschien op de S3/S4 koker die ik nodig heb?

" pakhuis": een van de dozen met dingen die ik nooit heb weggegooid voor als ze ooit van pas komen.
Ik heb er enkele met LG spoel met koppelwikkeling, maar geen met gelijk uiterlijk en stijl. Wel een Duitse of Philips ferrietantenne uit een buizenradio die qua stijl past maar waarbij de koppelwikkeling ontbreekt. Tja, voor de aanpassing was het bij de veel hoogohmiger buizen blijkbaar prima om gewoon op de top van de kring aan te sluiten.
Ik kan wel kijken of ik een spoel heb met de juiste zelfinductie (wordt nog even zoeken hoe te testen, ik moet dat met zo'n componententester doen, mijn LC meter is stuk), maar het uiterlijk is in elk geval anders.

Wellicht is de spoel te fixen. Waardoor is hij stuk? Vast geen blikseminslag.

Tja, hoe gaat zoiets kapot? Misschien iemand er iets te hardhandig langsgerost bij het verwisselen van de batterijen. De antennebus was ook losgeweest om er een extra draad achter te solderen. Geen idee waar dat voor gediend heeft.

Hi Gerard,
De spoel nagemeten. Origineel meet 2,2mH. Opvallend: met L3 los speelt de L3X72T goed op MG, geen verschil met spoel los of vast. LG doet het niet zonder L3 (duh..)

Ik heb geen spoel die ook 2,2mH is. Dat wordt dus ingewikkelder. Je kunt er een van 2,75mH gebruiken en iets afwikkelen.

Opvallend: met L3 los speelt de L3X72T goed op MG, geen verschil met spoel los of vast. LG doet het niet zonder L3 (duh..)

Onno, dit is extreem nuttige info, dus ontzettend bedankt!
Eigenlijk is het wel een beetje wat je zou verwachten, gezien de zelfinductie van L3 veel hoger is dan L1. Ik zou denken dat een onderbroken L3 misschien iets gevoeligheid zou kosten (want de gelijkloop is verstoord) maar geen totale stilte zou geven.
Ik moet dus niet op zoek naar een andere L3 maar naar een ander defect.
Ik zal vooral L1 en L2 nog eens goed bekijken.

Ik heb hier een Philips L3X80T/90 die het niet doet en ik kom er niet goed uit.

Goed nieuws! De herstelling van de Evette, vorige maand gekregen van een familielid uit Doetinchem, is vrijwel geheel geslaagd en het toestel speelt weer zoals het hoort op de Middengolf. Langegolf zal moeten wachten op eventueel een nieuwe S3, echt belangrijk vind ik het niet gezien wat daar nog te horen is. Probleem zat in de antennekring, voor Langegolf is de afstemspoel (S3) onderbroken en voor Middengolf had die (S1) een interne sluiting.

Hier is nog even ter herinnering het schema van de RF schakeling. Voor Midden en Langegolf zijn er afstemspoelen S1 en S3, en koppelspoelen S2 en S4. De afstemspoelen worden met de mengtor verbonden en de afstemspoelen staan aan de afstemcondensator. Beetje verrassend is, dat er van de koppelspoelen altijd maar eentje gekozen wordt, terwijl van de antennespoel ook S3 ingeschakeld blijft bij Middengolf. De twee spoelen S1 en S3 staan dan parallel, maar omdat S3 een hogere inductie heeft, is de invloed daarvan beperkt.

Met proefjes en metingen was ik al erachter gekomen dat de oscillator prima werkt en dat S3 onderbroken was. En dan kan ik me wel voorstellen dat de gelijkloop op MG wordt verstoord en de zaak dus minder gevoelig wordt, maar dat op MG zelfs de sterke LPAMs niet te horen zijn, bevreemdde mij wel. Onno bevestigde dat zijn Sharpie op MG wel speelt met losgenomen S3.

Verder meten dan maar, de S1 was in ieder geval niet onderbroken, vreemd was wel dat de weerstand van S1 ongeveer gelijk was aan S2, terwijl hij meer windingen heeft. Er ligt hier al jaren een vreemd spoeltje rond te slingeren, even ernaast houden. Boven mijn losse spoel, daaronder de ferrietspoel S1 in de Evette met de S2 eroverheen:

Dat spoeltje heeft niet de S2 eroverheen gewikkeld, maar verder ziet hij er een beetje uit als de S1. Weerstandsmeting: S1 meet 0,7 Ohm en mijn rommelbakspoel 3 Ohm. Vermoeden: sluiting in S1. S3 onderbroken en S1 met sluiting! Wat doen ze daar in de Achterhoek toch met die ferrietantennes, rijden ze er met trekkers overheen of zo?

Enfin, S2 heeft zo te zien 4 windingen, dat mooie litzedraad heb ik niet liggen, even vier lusjes van montagedraad bovenop mijn rommelbakspoel. Erin solderen:

En hoera, de radio speelt weer als nieuw!
Alle deelnemers heel erg bedankt voor het meedenken.

Mooi resultaat Gerard!
Je hebt geluk dat je spoeltje ongeveer de juiste zelfinductie heeft.
Ik zag aan de verzameling van +/- 8 ferrietantennes dat ze flink verschillen.
De ene radio heeft een 200pF varco, de andere een van 500pF dan verschillen de spoelen ook een factor 2,5.
Die details heb ik niet genoteerd.
Je zou L2 eraf kunnen wikkelen en zo gewonnen litzedraad over de reservespoel heen wikkelen als L2.

Je hebt geluk dat je spoeltje ongeveer de juiste zelfinductie heeft.
Ik zag aan de verzameling van +/- 8 ferrietantennes dat ze flink verschillen.

Dat is dan zeker geluk voor mij, want ik heb er echt geen 8 om uit te kiezen.

De ene radio heeft een 200pF varco, de andere een van 500pF dan verschillen de spoelen ook een factor 2,5.

Ja, dat is natuurlijk zo. Wel denk ik dat bij Philips de 450pF tot 500pF condensators veel werden gebruikt.

Je zou L2 eraf kunnen wikkelen en zo gewonnen litzedraad over de reservespoel heen wikkelen als L2.

Het werken met die litze vind ik al niet zo’n feestje. Ik weet nooit goed wanneer ik de einden genoeg ontisoleerd heb voor het solderen. De draadjes zijn dun en fragiel. En de spoel S2 is ook deels onder een dikke klodder vettigheid weggewerkt. Omdat het toch “maar” om de koppelspoel ging en niet de afstemspoel, dacht ik dat ik met een klein stukje gewoon montagesnoer wel weg zou komen.
Er zal toch wel wat gevoeligheidsverlies zijn vanwege de ontbrekende S3 en mogelijk afwijkende spoel. Na het inbouwen probeer ik nog of het verschuiven van de nieuwe spoel effect heeft.

(In mijn vorige mail heb ik geloof ik 1 keer antennespoel geschreven ipv. Koppelspoel.)

Verder heb ik het kastje een beetje afgepoedeld en de LG-knop weer vastgelijmd (al doet-ie niks meer). Kan ik hem dit weekeinde weer in elkaar zetten.

Dat top spoeltje van 4 windingen krijg je natuurlijk middels de schakeling zelf echt niet zomaar stuk.
Ik vermoed een of andere inwerking van die zwarte kit wat de isolatie omzeep heeft geholpen.

Heb je spoeltje, althans de draad nog eens nader bekeken?

Een stukje koperdraad Ohms proberen te meten en daar verschillen in vinden is bijna niet te doen.
Het blijft een stukje draad.

Maar mooi gevonden via de genoemde methode.

Zou hier wat bij zitten
https://www.circuitsonline.net/aanbod/29099/componenten/ferritantennes.html