Hallo vrienden,

ik ben in het bezit van een Philips HF bouwpakket HF311.
Deze versterker heb ik in mijn "jonge" jaren ooit zelf gebouwd en is een deel van mijn leven geworden.
Het ontwerp ervaar ik als tijdloos mooi met een echte 60er jaren look.
Het nog geheel orgineel, behalve ooit eens een krakende volume potmeter vervangen.
Een paar weken geleden viel me op dat het rechter kanaal sterk begon te ruisen. Niet in koude maar warme toestand.
Versterker uit de kast en de oscilloscoop eraan gehangen. Echter het ruisen is met de scoop niet echt duidelijk te zien in vergelijking met het goede linker kanaal. (scoop: 100 mHz).
Na lang meten en denken kwam ik dan uiteindelijk op TR4, een AC126. Ook omdat de ruis alleen bij opengedraaide volume-regelaar optradt. De AC126 zit vóór de volumeregeling en is deel van de toonregeling.
Ik hield de stift van mijn soldeerbout op de AC126 metalen behuizing en onmiddelijk een plop en het was doodstil. Geen ruis meer, maar ook geheel geen geluid meer. Eerst dacht ik dat ik vanwege het plopgeluid een sluiting had gemaakt met mijn soldeerbout en ben naar de keuken gegaan voor een bakkie koffie.
Toen ik terug kwam, speelde de versterker weer en ook de ruis was weer terug.
Dus, de AC126 eruit en een andere erin. De andere kwam van een sloopprintje. Na vervanging speelde de versterker weer perfect.
Dus alles weer ingebouwd en weer op z´n plaats gezet.
Echter, wat schetst mijn verbazing? Sinds gisteren is de ruis weer terug !!! Het lijkt wel of ik aan de zee-branding zit.

Na dit lange verhaal mijn vraag: Is het bekend dat oudere AC126`s de neiging hebben sterk te gaan ruisen?
Ik zal vanmiddag de transitor weer door een andere vervangen. Ik heb er nog een paar van op de sloopprint.

Dag Fred,

Je kan ook eens proberen of je de ruis kan stoppen door een flinke tik (met bijvoorbeeld een schroevendraaier) tegen de transistor te geven. Indien de ruis dan ook (tijdelijk) weg is heb je te maken met Whiskers, een bekende klacht bij germanium torren van Philips. Er is geen blijvende oplossing voor, behalve dan vervangen. Probeer een exemplaar van Mullard of Telefunken te vinden, die hebben dit probleem niet.

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Wat ook nog kan, zijn uitgelopen elco's. Het electroliet zit dan op de print en levert een hoop slecht meetbare resultaten op. Niets blijkt te kloppen en wijkt wat af. Een sopje met afwasmiddel en de print grondig reinigen en laten dragen, kan dus een oplossing zijn.

Optisch eigenlijk alles in orde.
Ik weet het, ik zou eigenlijk alle elco´s onderhand moeten vervangen, maar tegen die klus zie ik echt op.
De versterker is behalve de MD voorversterker geheel uit germanium transistoren opgebouwd en ruist op het gehoor niet meer dan een kompleet met silicium transistoren versterker.
In feite is ie doodstil en ook geen enkele brom hoorbaar.
Ik ga dadelijk de transistor nogmaals vervangen en ben benieuwd.

Een paar weken geleden viel me op dat het rechter kanaal sterk begon te ruisen. Niet in koude maar warme toestand.
Is het bekend dat oudere AC126`s de neiging hebben sterk te gaan ruisen?
Ik zal vanmiddag de transitor weer door een andere vervangen. Ik heb er nog een paar van op de sloopprint.

Als het vervangen door een andere AC126 niet helpt, denk ik aan thermische ruis veroorzaakt door het warm(er) worden van één of meer weerstanden in het R kanaal.

Groeten, Armand

Het hangt een beetje van de schakeling af af, maar vaak is het mogelijk om een GE transistor door een SI versie te vervangen.
Je zou eens een BC557 kunnen proberen. Als je dezelfde ruststroom door de transistor wil laten lopen, meet je vooraf de emitterspanning bij de AC126 en pas je bijv R32 iets aan.

Als een weerstand opwarmt van 20 graden Celsius naar 300 graden Celsius en zijn waarde constant blijft, neemt zijn thermische ruis nog geen 3 dB toe. Als de weerstand zo gaar is dat zijn waarde drastisch verandert bij het opwarmen, zou je natuurlijk gelijk kunnen hebben.

Volgens mij komen de whiskers alleen voor in de transistoren met de wat grotere behuizing, zoals de AF series.

Er is maar één goed instrument om zulke klachten op te sporen en heet
signaalvolger.Als je deze bezit,gebruik 'm.
Moest bij het lezen denken aan een berichtje in een oude Dr Blan van
de Muiderkring.Stond een plaatje van een WC stortbak met een aantal
oude onderderdelen er naast met de vermelding:ruisen doen ze evenhard.
An3s

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres.

Er is maar één goed instrument om zulke klachten op te sporen en heet
signaalvolger.Als je deze bezit,gebruik 'm.
Moest bij het lezen denken aan een berichtje in een oude Dr Blan van
de Muiderkring.Stond een plaatje van een WC stortbak met een aantal
oude onderderdelen er naast met de vermelding:ruisen doen ze evenhard.
An3s

Het is al vastgesteld dat de fout voor de volumeregelaar zat en dat is buiten de silicium voorversterker maar één transistor. Een signaalzoeker is handig, ik heb er ook een, maar dat is meer voor locatiebepaling van een fout, niets meer en niet minder. Als de schakeling wel werkt, kan ik ook nog versterking per trap etc. meten, maar een signaltracer maakt andere apparatuur niet overbodig.
Overigens kunnen de elco's rond de AC126 ook nog wat roet in het eten gooien.

Ik denk dat die van Mullard dat probleem ook kennen. In elk geval hun TO-7 types wel.

Die van Telefuknen, maar ik denk ook die van Siemens, Tungsram, etc. zitten in een soort langwerpige TO-18 variant en die kennen inderdaad geen whiskers.

Helaas ook in de TO-1 behuizing. Dat je er bij de TO-7 sneller last van hebt, komt omdat het huisje daar altijd aan massa wordt gelegd. 1 dendriet is dus al voldoende, terwijl je bij een TO-1 huisje in de meeste gevallen pas storing krijgt als er 2 dendrieten groeien.

"" viel me op dat het rechter kanaal sterk begon te ruisen. Niet in koude maar warme toestand.""

Wel vreemd dat er geen ruis is na het vervangen van de transistor AC126 maar na opwarmen wel.
Ervan uitgaande dat de vervangende AC126 goed is, moet er een ander onderdeel(of meerdere) zijn dat in warme toestand de ruis veroorzaakt.

Groeten, Armand

Iedereen bedankt voor het meedenken

De reden dat ik onmiddelijk de AC126 als de dader van alle ellende aanwees, was vanwege de soldeerbout waarmee ik de transistor in een hitte schoktoestand bracht.
Het was het "plopgeluid" dat voor mij eigenlijk het bewijs was.

Meer onderdelen rond het TR4 circuit te vervangen is voor mij minder makkelijk want ik heb hier niet de mogelijkheid even wat condensatoren en weerstanden lokaal te kopen.
Er zijn hier geen onderdelenwinkels. Alles moet uit West Europa komen via het www en daarmee hoge verzendkosten en lange verzendtijd en wegen.
Onderdelen bestellen doe ik via mijn werk en dat moet dan weer via Procurement.
Dus ik maak altijd van de gelegenheid gebruik als ik weer in Europa ben voor bezoek.

Nu, de 2e AC126 zit er inmiddels in en alles doet het weer goed. Voor de zekerheid nog alles goed heet gemaakt met de föhn en geen verdere ruistoename vastgesteld.
Alles speelt weer prima.
Ik hou jullie op de hoogte!

Daar heb ik ook al aan gedacht.
Dat is nog een optie en doe ik dan in beide kanalen.
Op terijl ik dit schrijf speelt de versterker weer zoals altijd met de 2e AC126.

De versterker bouwde ik in 1971 en is dus nu 52 jaar oud !!

Nog even een tussenberichtje...de versterker speelt nu alweer 2 weken dagelijks zonder problemen.
De ruis is weg.