Reparatie DEBEG 2800 SSB-RECEIVER (Algemeen)

door loek , Exloo (Drenthe), 08-03-2024, 14:33 (260 dagen geleden)
Gewijzigd door loek, 08-03-2024, 14:37

Hallo forum lezers,

Hierbij een verslag over de reparatie van de DEBEG 2800 SSB receiver. Er is al eerder wat beschreven op dit forum.

WAT WAREN DE KLACHTEN
Geen ontvangst op AM
Een met regelmaat , ongeveer per seconden, een ruisend geluid dat aan en uit gaat
In de stand stand-by een zoemtoon uit de luidspreker.

HOE WERKT HET APPARAAT
Als eerste heb ik geprobeerd de werking van de ontvanger te begrijpen. Er was een duidelijk schema aanwezig. Helaas zonder spanning waarde en afregel voorschriften.
De ontvanger werkt met afstem frequenties die allemaal zijn afgeleid van een kristal van 10MHz.
Dit wordt uitgevoerd door een zogenaamde synthesizer. In een sterk vereenvoudig blokschema heb ik in kleuren de afzonderlijke delen opgetekend.

Om een inzicht te krijgen hoe deze schakeling er in werkelijkheid uitziet hier een deel van de syntheziser.

De gele delen zijn de frequenties afgeleid van het kristal. Met donkerzwarte lijnen heb ik eenvoudig de AM en FM ontvanger met een versterker weergegeven.
Als eerste beschrijf ik de tot stand komen van de AM demodulatie.
De bestaat uit in totaal 3 spanning gestuurde oscillatoren (VCO1 VCO2 EN VCO3).
De eerste VCO1 wordt gelokt aan het 50 KHz signaal en is aangegeven in de kleur lichtrood. Het signaal uit de VCO1 heeft een bereik van 10,6 MHz tot 20,5 MHz. Door digitale deling wordt dit naar de 50KHz gebracht en dan vergeleken met de 50KHz uit het kristal. In de fase vergelijker komt bij verschil een DC spanning die de VCO via een varicap dioden bij regelt. De waarde van de digitale deling wordt bepaalt aan de hand van de ingevoerde gewenste frequentie waar naar geluisterd wil worden.
De tweede VCO2 (kleur licht groen)werkt op hetzelfde principe echter deze wordt gelokt aan de 25KHz. De uitgang van de VCO heeft een bereik van 100,0KHz tot 199,9KHz.
Als laatste komt VCO3 aangegeven in licht blauw.
Het signaal uit VCO 1 wordt gemixt met een signaal dat uit de VC0 3 komt. De DC spanning waarmee VCO3 aangestuurd wordt komt van de vergelijking van de mixer uitgang met de uitgang van VC02 welke eerst gedeeld wordt door 25. Uiteindelijk is dus de frequentie uit de VCO3 met een bereik van 96,7 MHz tot 118,7 MHz de modulatie van de AM ontvanger.

HET FOUTZOEKEN
Nu duidelijk is hoe het werk kan het fout zoeken beginnen. Helaas zijn er geen verleng printen en meten tussen de printen is erg lastig. De meetpunten die je wil controleren moet je dus eerst de print er uit halen en dan verleng draden solderen op die plaats . En omdat het er veel zijn dus ook labelen.

Als eerste is gecontroleerd of de AM ontvanger deel werkte. Dus met een externe generator het signaal opgewekt dat uiteindelijk voor de demodulatie moet zorgen. Dit is dus het signaal van dat uiteindelijk uit VCO3 (licht blauw gekleurd) komt met een frequentie bereik van 10,8000 MHz tot 20,6999 MHz. Bij de juiste demodulatie frequentie kon je de AM zenders horen. Dus de fout moest in het opwekken van dit signaal zitten.
VCO1 werkte (gelokt) goed . Maar VCO2 werkte niet goed bij openmaken blik zag je dat een weerstand verbrand was (was onderbroken). Direct achter deze weerstand zat een tantaal condensator van 10uF 35V en deze had sluiting.

Dus ik was in opperst besten stemming dit was de fout!!. Maar na vervangen werkte het nog niet. Er was ook nog een transistor defect die de spanning van 37V doorschakelde naar dit circuit. Na vervanging van deze transistor werkte het nog niet en was de nieuwe weerstand weer verbrand en ook de nieuwe tantaal had weer sluiting. Wat was hier gaande? Had ik een defecte nieuwe tantaal gebruikt? Maar na wat meten blijkt dat er 37V op de tantaal staat en dat is dodelijk voor dit type condensator van 35V.
Ik had wel in het begin de voeding spanningen gemeten maar wist de juiste waarde niet. Behalve dan die van de TTL schakelingen (5V). Ik dacht dat de juiste waarde van de spanningen nergens in het schema stonden. Maar ik had niet goed gekeken zelfs het schema van de voeding was aanwezig. De 5 V was te laag (moest 5,6V zijn) en de 33V was te hoog (37V). Nu dus eerst de spanning naar 33V ingesteld en de defecte onderdelen vervangen.
De VCO2 lokt nu wel maar nog geen ontvangst op AM. Nu blijkt VCO3 nog niet gelokt te zijn je ziet wel pogingen maar telkens gaat alles naar de beginfrequentie en dan weer langzaam hoger echter zonder lokken. Dit heen en weer gaan geeft ook dat pompende ruisende signaal. Zoals in het eenvoudige blokschema is te zien is deze VCO3 de meest complexe schakeling. Ik kon met vele verleng hulpdraden geen defect vinden. Wel zat er een instelbare spoel in de oscillator circuit waar duidelijk meerdere keren aan gedraaid was (beschadiging schroef gleuf). Dus ik ben deze ook maar gaan verstellen dit was wel lastig omdat steeds de print er uit gehaald moest worden stukje verdraaien en dan weer proberen. Dit moest dus meerdere keren herhaald worden. Uiteindelijk lokt deze nu ook en er is AM ontvangst. Met wat koel spray op alleen de spoel merk je dat het geheel wel erg gevoelig is. Om die reden heb ik nog vele malen geprobeerd door de spoel instelling steeds iets te wijzigen om de juiste instelling te vinden.
Hierna heb ik de radio afgedekt met wat boeken en de hele avond en daarna nog overdag, tijdens het schrijven van dit verslag, laten spelen. Tussendoor steeds even uitgezet en weer aan en alles blijft werken.

Toch hou ik altijd een beetje wantrouwig gevoel over van dit soort reparaties. Je houd toch altijd een paar vragen over:
Mag een dergelijke schakeling wel zo kritisch zijn?
Is er een afregelvoorschrift van of is dit de methode?
Nu was er ook nog het gezoem als de radio op stand-by staat. Dit blijkt een aarde kwestie te zijn. Zodra je de voeding die ik erbij kreeg met de kast verbond met de kast van de radio dan was het gezoem weg. De radio kast hangt niet aan een aarde.
De werking van de FM ontvangst heb ik niet verder besproken omdat deze goed werkte.

Kortom ik denk dat de radio gerepareerd is . Verder is het nog leuk om te vermelden dat ik gedurende deze reparatie de nieuwe Otto zender gebruikt heb dit was erg handig ik kon dus overschakelen van FM naar AM etc.

Met vriendelijke groet,
Loek