Paradijselijk luisteren met Tuinradio (Toestel of techniek)

door Gerard in Zeist ⌂ @, Zeist, 02-05-2024, 13:44 (204 dagen geleden)
Gewijzigd door Gerard in Zeist, 02-05-2024, 13:55

Nu Ruud zijn Radio Paradijs weer in de lucht heeft gebracht, heb ik mijn Tuinradio weer van zolder gehaald en er zowaar nog een leuke verbetering in aangebracht. Ik dacht altijd, over de zuinigst mogelijke luidsprekende radio te beschikken, maar met een bijzondere volumeregelaar speelt hij toch weer op nog minder stroom.

Mijn tuinradio is eigenlijk een oversized luciferdoosradio, gebouwd in een houten luidsprekerkastje van bijna 80 jaar oud; breedte van deze kast is 26cm:

[image]

Het ontvangdeel is een TA7642 tuner-IC en deze wordt gevolgd door een BC337 als LF versterker. Alleen bij deze zit er niet alleen een koptelefoonjack op, maar ook een uitgangstrafo en dan de grote luidspreker die in het kastje zat. In de wat ruimere kast was nog wel plek voor een extra condensatortje en daarom is de voeding voor de tuner en de bias nog even extra ontkoppeld met C5.
Tot nu toe werd de transistor gebiast via een vaste weerstand van 47k, maar daarmee kon je het volume niet regelen en helaas het ging wat te hard! Je kon het volume wel een beetje regelen door de afstemming iets ernaast te zetten of de radio te draaien om de zender in de minder gevoelige hoek van de antenne te krijgen. Maar tegenwoordig is er overal storing en met die primitieve regeling nam dan meteen de storing toe, dus er moest een volumeregeling komen.

[image]

Normaal zet je dan een potmeter in de signaalweg, maar hier heb ik een potmeter bij de biasweerstand gezet. De basisstroom is hiermee terug te regelen van ongeveer 20 tot 1uA wat de versterking en meteen ook de collectorstroom verlaagt. Nu is de totale stroomopname uit de batterij ongeveer 2,5mA op max volume en zover teruggeregeld dat het geluid er zachtjes uit komt ongeveer 0,6mA. Het opgenomen en afgegeven vermogen is dan echt heel laag! De tuner gebruikt ongeveer 0,25mA, er blijft dan dus 0,4 over voor de eindtrap en bij 1,6V is dat net aan 600uW! Omdat een klasse A versterker nooit meer dan 50% rendement heeft, kan er dus niet meer dan 300uW in de speaker komen. De aanpassing aan de luidspreker en de gevoeligheid van de speaker zullen dan wel heel goed zijn want ik had niet gedacht dat je met zo weinig Watt de muziek en spraak kan horen en verstaan.

Een D-cel heeft ongeveer 16Ah capaciteit en met een stroomopname van 1mA doe je er dus 16000 uur mee en dat betekent 2 jaar continu spelen op 1 celletje!

De UGT, speaker en schakelaar zitten aan de houten kast vast en de rest is op de doorzichtige achterwand gemonteerd:

[image]

Zou het ontwerp nog verder uit te knijpen zijn om op nog minder stroom te spelen?

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door soundman2 @, Wouw, 02-05-2024, 16:32 (204 dagen geleden) @ Gerard in Zeist

Zou het ontwerp nog verder uit te knijpen zijn om op nog minder stroom te spelen?

Misschien Single ended push-pull met een extra BC327.
Er loopt dan geen DC stroom door de LS of de trafo.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door kris ⌂ @, Gent, België, 02-05-2024, 22:45 (204 dagen geleden) @ Gerard in Zeist


De tuner gebruikt ongeveer 0,25mA, er blijft dan dus 0,4 over voor de eindtrap en bij 1,6V is dat net aan 600uW! Omdat een klasse A versterker nooit meer dan 50% rendement heeft, kan er dus niet meer dan 300uW in de speaker komen.

Ik denk dat je eindtrap bij kleine volume al lang niet meer in klasse A werkt, meer eerder klasse B...C. Dat dit toch vrij onvervormd uit de luidspreker komt is te danken aan de trafo, die de ontbrekende halve (of wat minder) golf aanvult.


Zou het ontwerp nog verder uit te knijpen zijn om op nog minder stroom te spelen?


GE transistoren werken nog goed op een lagere spanning. Je zou de transistor door een Ge tor kunnen vervangen, en dan de voeding van de eindtrap via een NiMh cel voeden (1,2V). stroom is dezelfde, maar spanning is lager, dus je wint in uitgespaard vermogen.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door MarcelvdG @, 03-05-2024, 00:02 (203 dagen geleden) @ kris

Stel, je hebt een luidspreker met een gevoeligheid van 90 dB bij 1 W, 1 m (niet al te kleine moderne HiFi-luidspreker). 300 uW is ongeveer -35 dB ten opzichte van 1 W, dus je kunt dan 55 dB aan geluid maken op 1 meter afstand in het vrije veld. Zacht, maar wel hoorbaar. Met een ouderwetse luidspreker of een PA-luidspreker kan het nog 6 tot 10 dB harder vanwege de grotere gevoeligheid.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door ruudam @, Utrecht, 04-05-2024, 21:18 (202 dagen geleden) @ kris

Er zit maar 1 afstemkring in.
Is dat niet wat weinig selectief.
Zo komt er s avonds een loeisterk signaal naast 1467 van Paradijs, Lyca Radio 1485.
Ik krijg ze soms op een normale radio met IF kringen al niet gescheiden.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door electron @, eindhoven, 03-05-2024, 00:24 (203 dagen geleden) @ Gerard in Zeist

Leuk LS. Kassie!
Heeeel lang geleden zag ik een ontwerp van een walky-talkie
waarbij de zender zijn voeding haalde uit de opgewekte energie van
een electrodynamische microfoon- moet je wel een STENTOR stem hebben..
En de Ontvanger haalde zijn voeding weer uit het ontvangen signaal
van de zender- haha. met een flinke afgestemde raamantenne..?
Kun je die 4 mW energie niet wegzuigen uit de omgeving?
Sterkte, Ben@

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Gerard in Zeist ⌂ @, Zeist, 03-05-2024, 09:23 (203 dagen geleden) @ electron

een walky-talkie
waarbij de zender zijn voeding haalde uit de opgewekte energie

Heeft dat ook echt gewerkt? Op afstanden groter dan waar je die stentor sowieso al kon horen?

Kun je die 4 mW energie niet wegzuigen uit de omgeving?

Leuk idee....
Tot nu toe probeer ik vooral omgevingsenergie (storing) buiten mijn schakeling te houden.
Zonnepaneeltje dat continu een NiMH celletje oplaadt, dan eindtrap (idee Kris) met Ge-tor...
Voor de tuner is 1,25V wel genoeg. Of brom oppikken met een grote spoel?

Ik heb een keer een ontwerp gezien van een "luidsprekende kristalontvanger" met twee afstemkringen. Eentje werd op de sterkste zender afgesteld en was puur als voeding. Dan een schakelingetje met twee torren kon je via de andere LC-Kring ook op zwakke zenders afstellen en werd versterkt naar luidspreker. Met het huidige zenderaanbod kun je niet meer zoveel daarmee denk ik.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem/Delft, 03-05-2024, 09:38 (203 dagen geleden) @ Gerard in Zeist
Gewijzigd door Maarten Bakker, 03-05-2024, 09:41

Misschien de voedingskring op 2,4GHz afstemmen waar tegenwoordig de meeste zenders actief zijn, of op de frequentie van de dichtstbijzijnde mobiele telefoonmast. Misschien werkt de frequentie van DAB+ ook wel.

Overigens loop je dan theoretisch wel een keer tegen het Tandartsarrest (HR 23-05-1921) aan, maar wie gaat je betrappen?

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 03-05-2024, 10:32 (203 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Maarten, vertel wat dit arrest inhoudt ? :-)

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem/Delft, 03-05-2024, 10:40 (203 dagen geleden) @ Leo Bolier

Dit stelt energiediefstal strafbaar (het was toevallig een tandarts die zich daaraan schuldig maakte). Tot 1921 was dat juridisch nog een grijs gebied omdat energie geen tastbaar goed is.

Ik denk dat er later nog een rechtszaak is geweest over iemand in Lopik die zijn schuur draadloos verlichtte ten koste van de naburige zender.

Of dat ook tot in de hoge raad is bevochten, weet ik eigenlijk niet. Anders zou dat een toepasselijker arrest zijn.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Andries van Dekken. @, Surhuizum., 03-05-2024, 15:01 (203 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Sinds 1914 is het ontvangen van HF signalen vrijgegeven.
Daar heeft dhr Jan Corver voor gezorgd.
Alleen tijdens de beide wereldoorlogen is dit ingetrokken.
Denk dat buiten het terrein,waar een stralende antennemast staat,
ook nu geen belemmeringen zijn om het ontvangen signaal waar dan
ook voor te gebruiken.

An3s

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Forumbeheer @, Delft / Haarlem, 03-05-2024, 16:35 (203 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Gewijzigd door Forumbeheer, 03-05-2024, 16:38

Het ontvangen ten behoeve van het beluisteren. Niet als het gaat om het aftappen van energie. Helaas heb ik net flink zitten googelen en duckduckgoen maar kan de verwijzing naar de boerenschuur in Lopik niet terugvinden.

Hoe dan ook, als de zenderbeheerder een verandering in het afstraalpatroon ziet dan heb je goede kans dat hij daar achteraan gaat.

In geval van energie harvesting in de ordegrootte van microwatts of milliwatts is er natuurlijk geen haan die er naar kraait. Hooguit dat het bereik van de wifi wat minder is.

Ik denk wel dat het een grappige juridische oefening kan zijn. Een radioontvanger mag een klein stukje van het zendvermogen absorberen zodat je ernaar kunt luisteren. Maar wat als je met diezelfde ontvanger een stukje vermogen wegtrekt van een zender waar je niet naar luistert.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Andries van Dekken. @, Surhuizum., 03-05-2024, 20:12 (203 dagen geleden) @ Forumbeheer

Alle signalen op het gehele frequentiespectrum mogen vrij worden ontvangen.
Waar het voor gebruikt wordt doet er niet toe.
En het is ook nog een keer zo,dat een antenne welke met de juiste impedantie
is afgesloten ook weer de helft van het signaal uitstraalt.
Kun je merken als je b.v een portable radio in de buurt van een antenne houd.
Is je ontvangst ineens heel stuk beter.
An3s

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door MarcelvdG @, 03-05-2024, 22:56 (202 dagen geleden) @ Andries van Dekken.

Alle signalen op het gehele frequentiespectrum mogen vrij worden ontvangen.
Waar het voor gebruikt wordt doet er niet toe.

Een politicus zou nu vragen: waar baseert u dat op?

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Andries van Dekken. @, Surhuizum., 04-05-2024, 14:36 (202 dagen geleden) @ MarcelvdG

Weet niet hoe lang Koninklijke Besluiten in de Haag worden bewaard,maar dit beluit is
gedateerde 11 juli 1914.
En wie niet wil dat berichten worden gehoord en verstaan zal dit gecodeerd moeten doen.
Staat nog een mooi verhaal over deze kwestie in het in 1995 door de Veron uitgegeven
boek Vijftig jaar Veron Honderd jaar Radio.

An3s

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door MarcelvdG @, 04-05-2024, 16:13 (202 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Gewijzigd door MarcelvdG, 04-05-2024, 16:29

Bedankt! Op de webstek van het Nationaal Archief staan stukken vanaf september 1576, dus ik zal er eens in zoeken.

Het zou in archiefstuk 5987 moeten staan, maar op afstand en zonder account heb je daar geen toegang toe.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door MarcelvdG @, 04-05-2024, 06:15 (202 dagen geleden) @ Maarten Bakker

De tandarts had met zijn elektriciteitsmeter zitten prutsen. Hij had er een naald in gestopt zodat die niet draaien kon, en haalde die naald elke keer eruit kort voordat de meterstand opgenomen werd.

http://arresten.eu/strafrecht/hr-23-05-1921-nj-1921-564-electriciteit/

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door ruudam @, Utrecht, 03-05-2024, 23:58 (202 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Wat dacht je van FM hark die de nergie vd zenders in de hele band optelt.

Er zijn spionage apparaten gebruikt die de energie van AM Zenders gebruikten.

Batterijloos luisteren met Tuinradio

door Gerard in Zeist ⌂ @, Zeist, 05-05-2024, 15:05 (201 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Terwijl jullie de juridische consequenties van een en ander tot de bodem hebben besproken, ben ik mijn knutselzolder weer op gegaan en heb de tuinradio uitgebreid met een zonnepaneeltje en omschakelaar. Ik kan dus nu zoals eerder op een batterijtje luisteren, maar bij genoeg licht ook omschakelen naar zon om de “kostbare” batterij te sparen.

Soms vraag ik me wel eens af waar ik mee bezig ben…. Want de stroom uit de batterij is zo laag dat ik met die D cel wel 12000 uur of zoiets kan luisteren en ik denk dat die batterij in nog geen 20 jaar leeg gaat. Want ik heb helaas geen tijd om 24/7 in m’n tuin naar Radio Paradijs te luisteren. Maar goed, als ik nu de helft van de tijd op zon luister, kunnen wellicht mijn kleinkinderen nog van hun pensioen genieten met deze tuinradio op hetzelfde batterijtje. Ik ga ervan uit dat Radio Paradijs in 2074 nog wel (of weer opnieuw) bestaat.

Batterijloos luisteren met Tuinradio

door electron @, eindhoven, 05-05-2024, 15:39 (201 dagen geleden) @ Gerard in Zeist

Waaaat?- 2074.. Het zei je gegund- Gerard. Ik ben dan al decennia bezig aan een ander leven.
Lang geleden werd onze deurbel gevoed uit 2 Le-Clanche cellen formaat 6cm diameter x15cm hoog- of zoiets.
Je zou je tuinradio kunnen voorzien van een onderstel van electroden (bv. koper en ijzer) die je in de
grond prikt om zo aan die 4 mW te komen- werkt ook zonder zon. :-D
Groet, Ben@

PS. Juridische Consequenties= Amme-Hoela! Ptoehh..

Batterijloos luisteren met Tuinradio

door Gerard in Zeist ⌂ @, Zeist, 05-05-2024, 17:39 (201 dagen geleden) @ electron

Waaaat?- 2074.. Het zei je gegund- Gerard.

Nou ja, ik schreef toch al, waar ben ik eigenlijk mee bezig. Want bij normaal gebruik (een paar uur per dag in de zomer) gaat de batterij 20 jaar mee en wat is de kans dat ik de tuinradio dan nog gebruik….

Je zou je tuinradio kunnen voorzien van een onderstel van electroden (bv. koper en ijzer) die je in de
grond prikt om zo aan die 4 mW te komen- werkt ook zonder zon. :-D

Energie onttrekken aan de grond lijkt me een vorm van mijnbouw waar de deelnemers van dit forum weer heerlijk op los kunnen met toepassingen van de mijnbouwwet.

Zon is volgens zeeeeer oude documentatie (Mattheus 5:45) voor iedereen beschikbaar en gratis.

Het luisteren “op zon” vraagt wel weer wat extra handigheid. Niet alleen moet ik de radio zo plaatsen en afregelen dat ik geen storing heb en dat Paradijs goed in mijn antennemaximum valt, en dat de LS op mij gericht is, maar nu moet ik ook nog het zonnepaneel in de richting van de zon houden. Ga ik afstemmen of het volume regelen en komt mijn hand voor het paneel, dan stopt de radio meteen. Is er weinig zon en zet ik de radio te hard (er zit een ongebruikelijke volumeregeling in die de stroom terugregelt bij laag volume) dan stort de voeding in.
De achterkant gaat er ook steeds ingewikkelder uitzien. De opzet was een radio te maken met alleen een aan/uit schakelaar (die dan vast ingesteld zou zijn op 1 zender en altijd op max volume zou spelen. Later wilde ik toch ook andere zenders horen en is er een afstemknop op gemaakt. Vorige week ook de volumepot en nu de Zon/Bat schakelaar.

Batterijloos luisteren met Tuinradio

door MarcelvdG @, 05-05-2024, 16:30 (201 dagen geleden) @ Gerard in Zeist

Ik hoop dat het een D-cel met erg weinig zelfontlading is die ook niet gaat lekken...

Batterijloos luisteren met Tuinradio

door Gerard in Zeist ⌂ @, Zeist, 05-05-2024, 17:41 (201 dagen geleden) @ MarcelvdG

Ik hoop dat het een D-cel met erg weinig zelfontlading is die ook niet gaat lekken...

Ik heb hier wel een radio staan met 25 jaar oude batterijen erin die het nog prima doet.

Batterijloos luisteren met Tuinradio

door MarcelvdG @, 05-05-2024, 20:23 (201 dagen geleden) @ Gerard in Zeist

Goeie batterijen!

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Andries van Dekken. @, Surhuizum., 03-05-2024, 11:07 (203 dagen geleden) @ electron

Was dat niet een ontwerp wat maar op een bepaalde dag v/h jaar werkte?
En wel op één april.
An3s

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door snameroc @, Etten Leur, 04-05-2024, 22:27 (202 dagen geleden) @ Andries van Dekken.

Een kristal ontvanger was vroeger toen de am zender nog vele kilowatts waren samen met een langedraad antenne en 800 ohm luidspreker ook bruikbaar om zonder hulpenergie naar de radio te luisteren.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door ruudam @, Utrecht, 05-05-2024, 22:31 (201 dagen geleden) @ snameroc

Het lukte me om lang geleden naar een kristalontvanger te luisteren met een 8 Ohm luidspreker.
Was in Utrecht 10 kM vd 100kW zender in Lopik op 675 kHz (Radio 10).
De antenne was maar een paar meter, langer gaf problemen.

De Xtal ontvanger was knutselwerk met een spoel op pleerol, OA 90 uit TV en C van 500 pF par aan spoel. Afstemmen deed ik met een slide contact op de spoel. Was niet erg kritisch.

Verste ontvangst was Noorwegen 1314 kHz met 1200 kW, s avonds.

Paradijselijk luisteren met Tuinradio

door Bert Jan ⌂ @, Apeldoorn, 06-05-2024, 20:03 (200 dagen geleden) @ ruudam

Hier gebruik ik een balansversterker achter die TA7642. Speaker 800 ohm, trafoloos.
In het filmpje gaat het hard , doordat het paneel maar liefst 18 volt geeft.. Maar op 4 volt, op 31 december werkte die ook al met 0,5 mA max..

https://www.youtube.com/watch?v=bIwRRNfLlUs
Schema, met 3 transistors kan het ook, maar is er geen verschil versterker.
http://pa1bj.blogspot.com/2012/11/qrp-audio-versterker-1-20-mw.html

powered by my little forum