Hoe groot is een transistor?

Ik zie natuurlijk wel dat een TO92 transistor zoals bv de BC337 ongeveer 4 a 5mm groot is (ex pootjes). En ik weet ook dat er computerchips worden gemaakt met transistors van maar een paar nanometer.
Maar in de BC337 of BC548 zit een mini-stukje silicium (met drie draadjes eraan). Hoe groot is dat?

Deze is goed gelukt. https://x.com/EMSL/status/1384288569775116292
Nog mooier: https://www.reddit.com/r/electronics/comments/csyi5t/inside_the_to18_transistor_can_the_real_2n2222/

Gerard,
Ik ben in de eind jaren 1987 in de fabrieken ITT geweest in Duitsland.

O.a. daar gezien de gehele productie van IC/Transitoren vanaf ontwerp tot product.

Kan nu even niet lucifer doosje vinden met hele rits aan transistor TO92 ala BC547 of zo.
Wel in vitrinekast de DIL16

De transistoren op een identieke manier als getoond in de foto.

Eerst een metaal band
Dan wordt deze geknipt ,Transistoren staan dan zeg maar recht op.
Band is ca 2,5cm hoog.

Ondertussen wordt een silicium schijf ter grootte van ongeveer een Compactdisk schijf
belicht en chemisch behandeld.
Daarna worden met een mesje de gehele schijf in stukjes transistor gesneden.
Met een zuigmondje wordt dan het transistor silicium blokje opgezogen
Een zuigmond houdt dan dus bij waar op schijf al een transistor is weggenomen.
Dan geplakt op metaal, welke nog op grote haspel zit van ca 1m diameter.

Vervolgens wordt er de draadjes op gepuntlast.
Daarna krijgt het geheel een klein druppeltje kunststof om de boel te fixeren.

Vervolgens gaat die haspel naar volgend station om de uiteindelijk de behuizing te gieten
in een spuit/giet machine.
Steeds in aantallen van zeg 20 stuks.tot haspel geheel gedaan is.

Hierna gaat de haspel naar volgend station.
Hier pas worden de transistoren los geknipt,
gemeten
en pas dan indien goed bevonden krijgt het de belettering met lasertechniek.
Ook is dan bekend na de meting welke HFe waarde de transistor heeft en krijgt het daar
de toevoeging B/C enz.

Chipje is even uit hoofd zo'n 1 mm x 1mm
Mogelijk dat heden weer kleiner is, technieken drijven hard door.

Was mooi om dat eens te zien.
Ontwerpen van IC , uittekenen van ontwerp daar nog gedaan op plotters met vellen
van ca 3x3 meter, ja meter.
Ieder geval gigantische vellen.

Foto's? Haha ja dat mocht natuurlijk niet, laat staan mijn foto rolletjes camera.
Zuinig zijn op die 24 foto's , student he.
Week Duitsland door gereisd.
Itt Intermetall, Telenorma, Siemens Procestechniek,Hewlard Peckard (HP) o.a. de HP3000,IBM

Hier is chipje 2x3mm

Deze is goed gelukt. https://x.com/EMSL/status/1384288569775116292
Nog mooier: https://www.reddit.com/r/electronics/comments/csyi5t/inside_the_to18_transistor_can_the_real_2n2222/

De uitvinders waren een onderzoek aan het doen naar het veldeffect van zekere materialen. De resultaten lieten niet zien wat men verwachtte, er trad versterking op.......
De originele foto vond ik niet op het www, maar deze (replica?) laat wellicht de meetopstelling zien. De eerste transistor derhalve.

De uitvinders

Bardeen_Shockley_Brattain_1948

En heette toen ook nog niet "Transistor" maar "Crystal Triode" .
ruud

Van de Bell Labs website:
"Bell Labs is the birthplace of the transistor, inventing the device that led to a communications revolution.
John Bardeen, Walter Brattain and William Shockley discovered the transistor effect and developed the first device in December 1947, while the three were members of the technical staff at Bell Laboratories in Murray Hill, NJ. [US Patent #02569347 which was issued on September 25, 1951] They were awarded the Nobel Prize in physics in 1956.
Developed as a replacement for bulky and inefficient vacuum tubes and mechanical relays, the transistor later revolutionized the entire electronics world. The transistor sparked a new era of modern technical accomplishments from manned space flight and computers to portable radios and stereos. Today, billions of transistors are manufactured weekly."

Groeten, Armand

Ik heb een paar van die allereerste "transistors".
Netjes in een houten raampje.
Zie mijn foto's.
ruud

Hoe groot is een transistor?

Leuke reacties en leuke plaatjes!
Die Bardeen, Shockley en Brattain zouden heden ten dage natuurlijk nooit een Nobelprijs krijgen, eerder een boete van de Arbo-dienst wegens met je stropdas in de soldeerbout hangen.

Zo mooi fotograferen als X of Reddit kan ik natuurlijk niet, maar vooruit, tijd voor een stukje destructief onderzoek in het thuislaboratorium. Men neme een BC327, bankschroefje en dremel. Op de platte kant staat het typenummer, ik begin met dremelen aan de bolle kant:

Dat stinkt en stuift behoorlijk, gelukkig zijn er nog mondkapjes, wie weet ook al weer waarom ik daar drie pakken van in huis heb, maar komt wel goed van pas nu. Na wat voorzichtig slijpwerk komt er wel een iets groter klont metaal zichtbaar dan in die gesloopte TO-18:

Zal je natuurlijk net zien dat ik binnenkort voor een projectje een BC327 nodig heb, wat nu....
Nou hij kan op dit moment nog vrolijk terug in de voorraad want hij werkt nog prima. Zelfs beter dan prima want de hFE is opeens vier keer zo hoog geworden.

Dus als je wat extra versterking nodig hebt in je projectje, gewoon even de halve transistor wegslijpen!
Dan de transistor met de pootjes naar beneden in de klem en de top eraf slijpen. Behalve de plak metaal die ik vanaf de bolle kant al kon zien, komen er weinig metaaldelen in beeld.

Ondertussen aan de testkant van het zolderlab blijkt de componenttester nu toch onraad te ruiken en geeft aan dat de component mogelijk beschadigd is:

Als je nog meer materiaal wegslijpt valt het hele ding uit elkaar in losse (vlnr) Emitter, Basis en Collector.

In je kruiswoordpuzzel moet je bij "Deel van een transistor" vaak Emissor invullen. Op het stuk metaal aan de collectorleiding zit een klein vierkant stipje, afmeting iets van een kwart of een derde millimeter. Op het restant van het huisje aan de basis zitten op die plek wat metaalresten. Zou dat piepkleine dingetje nou de eigenlijke transistor zijn, en het grote stuk metaal aan de collector alleen maar een drager?

U heeft zojuist een transistor vermoord.....
Bij dit soort transistoren zal het wel loslopen, maar bij Power- , HF- transistoren en modules is het toch oppassen geblazen. In sommige van die componenten zit Berylliumoxide en er wordt voor gewaarschuwd dat dat zeer giftig is.
Bij die transistoren waar het over gaat zit vaak een waarschuwing op de verpakking, maar die is meestal niet meer voorhanden.
Een willekeurige transistor open maken is dus niet altijd zonder gevaar.

Wat ik dan weer niet wist, is dat BeO ook in luidsprekerconi (of is het conussen) wordt toegepast.
Aldus wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Beryllium

De "grote plak metaal" was de collector. De chip zit hierop geplakt, maar waarschijnlijk precies vanaf de andere kant. Aangezien dit in z'n geheel is ingegoten in de plastic compound krijg je de chip nooit echt mooi zichtbaar.

Neem een tor in een metalen behuizing en verwijder de bovenzijde. Dan heb je zicht op alles.

En omdat we elkaar altijd waarschuwen: doe dit niet bij elke halfgeleider, er zijn vermogenstransistoren waar erg giftig materiaal inzit (Beryllium oxide).

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Dat doet me weer denken aan het anti dievendoosje van Philips. Er was een ander merk, dat haast feilloos werkte, dankzij de software die daar inzat gecombineerd met custom hardware chips. De Philips ingenieurs hebben de chips kennelijk opgelost, waarbij het binnenwerk intact bleef. Chirurgisch onderzoek leverde de gewenste informatie op. Jammer voor de onderzoekers bleek ook dat de inhoud zwaar gepatenteerd was. Het anti dievendoosje is voor zover ik weet niet erg succesvol geweest.

Heb dat vroeger ook eens gedaan met een metalen versie.
Met een darlington trapje erachter werd het een fototransistor (ideetje uit Elektuur)
Heb er toen zo 3 gemaakt, en gebruikt in een windwijzer voor de bcd-code.
Heeft verschillende jaren prima gewerkt.

Dirk

bij Power- , HF- transistoren en modules is het toch oppassen geblazen. In sommige van die componenten zit Berylliumoxide en er wordt voor gewaarschuwd dat dat zeer giftig is.
Bij die transistoren waar het over gaat zit vaak een waarschuwing op de verpakking, maar die is meestal niet meer voorhanden.
Een willekeurige transistor open maken is dus niet altijd zonder gevaar.

Oeps, dat wist ik niet. Wel even schrikken.

Op de verpakking (doosje van 100 universele torren van Velleman) staat geen waarschuwing.
Maar heel belangrijk dat ik niemand stimuleer om willekeurige transistors open te maken...
Wikipedia noemt elektronica onder Historisch gebruik, en specifiek dat het in koelmateriaal zit, dus in de BC327 hopelijk niet.

De volgende denk ik plastic er af smelten.

Zo is het er ook op gekomen.

Zal eens zien met klein hobby brandertje

Radio blan en radio bulletin gebruikten lang geleden de glazen uitvoering zoals OC13 en OC44 als lghg, een lichtgevoelige halfgeleider. Je moest dan alleen het zwarte verflaagje verwijderen.

Ik denk dat het iets van bakeliet is, zeker die zeskantige torren (lockfit noemde Philips die) zoals Gerard die in de klem had. Ze smelten niet als je ze met de soldeerbout raakt.

De Beryllium oxide waarschuwing ben ik tot op heden alleen tegengekomen bij rf transistoren en rf modulen.

Wat luidsprekers betreft sommige tweeters, maar dan niet in de giftige oxide vorm.

--
Cees PA1DBA

Klopt. BeO is duur dus het wordt alleen in dure transistors gebruikt. BLY87A heeft het bijvoorbeeld (hoewel ik dat niet zeker weet) want dat is een zendtor. Zendmodules uit transceivers vaak ook. In huis-tuin-en-keuken powertorren zit het niet.

Overigens is het alleen schadelijk als je eraan gaat schuren/frezen. De plaatjes zelf zijn ongevaarlijk. Het afslijpen van een TO-92 tor is ook zonder gevaar (behalve dan het slijpen zelluf).

Tjerk

Sommige TO-92 torren smelten wel. Maar het plastic wordt doorgaans opgelost. Ik weet niet welke troep je daarvoor nodig hebt maar blij word je er niet van. Koekel is je vriendje. Of die eend.

Tjerk

... die zeskantige torren (lockfit noemde Philips die) zoals Gerard die in de klem had. Ze smelten niet als je ze met de soldeerbout raakt.

Volgens mij hebben "lockfit" transistors geen lange maar korte, stompe pootjes die voorgevormd zijn om montage op printplaten te vergemakkelijken.

Groeten, Armand

Heb eens woorden gehad op een ander forum (sat4all) omdat ik waarschuwde voor koelpasta.
Vroeger werd er weleens Berylliumpasta gebruikt, tegenwoordig is dat op basis van zink.
Maar als je oude spullen sloopt, blijf dan toch maar voorzichtig.
Die schreeuwlelijk op dat andere forum haalt vast zijn pensioen niet.
Zal me ook een worst zijn en ben daar allang weg, stelletje betweters.
Groet, Ben

... die zeskantige torren (lockfit noemde Philips die) zoals Gerard die in de klem had. Ze smelten niet als je ze met de soldeerbout raakt.

Volgens mij hebben "lockfit" transistors geen lange maar korte, stompe pootjes die voorgevormd zijn om montage op printplaten te vergemakkelijken.

Groeten, Armand

Klopt, rode transistoren zoals in de klem zie je ook niet veel.
Het blijkt dat ik de foto niet goed genoeg heb bekeken en zag het rode gedeelte als het transistor lichaam. Ik vond dat al een beetje vreemd. Nu zag ik dat de transistor juist andersom in de klem zit......Op de een of andere manier raak je daarvoor dan blind.

Hoe groot is een transistor?

Leuke reacties en leuke plaatjes!
Die Bardeen, Shockley en Brattain zouden heden ten dage natuurlijk nooit een Nobelprijs krijgen, eerder een boete van de Arbo-dienst wegens met je stropdas in de soldeerbout hangen.

Die foto is pas later gemaakt, voor de geschiedenisboeken.. Op de dag dat het transistoreffect werd ontdekt was Schockley zelfs niet aanwezig. Tevens had Schockley niet het meest vriendelijke karakter. De schijnbaar vriendelijke lach en omgang met Bardain en Brattain is er dus enkel voor de foto. Daarna spraken ze niet echt meer met mekaar, tot de Nobelprijsuitrijking.(1956)

Hoe zou de wereld er nu uitzien, als de transistor niet het levenslicht had gezien. De nuvistor was klein, de pencil tube ook, maar vergeleken met een transistor (zeker in een chip) een reuze mastodont.

Hoe zou de wereld er nu uitzien, als de transistor niet het levenslicht had gezien. De nuvistor was klein, de pencil tube ook, maar vergeleken met een transistor (zeker in een chip) een reuze mastodont.

Tja. Dat zullen we nooit weten.

Ik denk dat Neil even goed wel van dat trapje had kunnen stappen, al hadden we dan de beelden misschien alleen in zwartwit. Kleurentelevisie werkte in de jaren vijftig al prima zonder halfgeleiders, computers waren er, atoombommen en intercontinentale raketten. Allerlei dingen waarmee wij ons nu omringen zoals geluidsapparaten, TV, koelkast, fietsen en auto’s, bestond al voor de transistor. Computer en grootschalige privacy-inbreuk misschien? In 1948 schreef Orwell al over microelektronica in elke huiskamer in “1984”.
Er zijn heel wat producten geweest waarvan werd gezegd dat ze zonder halfgeleiders niet gemaakt hadden kunnen worden. Bijvoorbeeld de walkman. Ik ben het daarmee niet eens, want de eerste walkman had een transistorversterker die meer ruimte innam dan de buizenversterker in een hoorapparaat van 30 jaar daarvoor. Dus, als de transistor er niet zou zijn, maar de mensen wilden wel op de fiets luisteren, dan hadden we nu echt wel een buizenwalkman. Misschien eentje die alleen mono analoge miniplaatjes kon afspelen, maar of je het verschil met een discman aan de buitenkant zou kunnen zien…

Vergeet ook niet dat de ontwikkeling in buizentechniek tot ver in de jaren vijftig enorm was! Er kwamen om de klipklap betere, kleinere, veelzijdigere en zuiniger buizen en toepassingen uit. Vergelijk maar eens een eindbuis uit 1925 met die uit 1955 (bv DL96) of een radio uit 1925 met de BX998A. Die ontwikkeling stopte rond 1960, maar trek dat in gedachten eens 60 jaar door!

Niettemin verkoos Times die Shockley tot een van de honderd invloedrijkste personen van de 20e eeuw, en ik denk terecht.

Bedoel je toevallig deze?

Deze heb ik nog inclusief doosje en destijds zelf geheel reverse enginered en schema van opgetekend. Zaten gangbare analoge componenten in, iets van LM324 en/of LM339. Geen microcontroller met software.

maar de mensen wilden wel op de fiets luisteren

Dat was al wel mogelijk. In Radio Bulletin stond ooit eens een "fietsradio" met buizen en gevoed vanuit de dynamo. Niet vergelijkbaar met de latere techniek, maar niet onmogelijk.

maar de mensen wilden wel op de fiets luisteren

Dat was al wel mogelijk. In Radio Bulletin stond ooit eens een "fietsradio" met buizen

Fijn dat we het daar dan al over eens zijn. Er waren ook al kleine draagbare radio's met minibuisjes zoals de Tecla zakradio met oortelefoontje.

Maar omdat je aanroerde wat de invloed was van transistors op het menselijk bestaan, of hoe de wereld er uit zou zien zonder transistor, noemde ik die walkman niet helemaal als een willekeurig voorbeeld.
Er wordt wel gezegd dat we leven in een tijd van het opgeblazen ik en individualisme. Iedereen ontplooit zich dan helemaal op een zelfgekozen wijze. En daarin was het idee van de personal mobile audio wel een factor. De buizenportables waren vrij dure speeltjes voor verwende volwassenen, maar in de jaren zestig kwam de transistorportable waarmee jongelui op strand en plein de muziek van hun cultuur beluisterden. Radioluisteren verbindt omdat ieder naar dezelfde platen luisterde. De walkman bracht daarin een vrij revolutionaire verandering vanaf 1980 ongeveer. Niet langer luisterde iedereen naar dezelfde muziek die ons door Hilversum werd voorgeschoteld, maar waar je ook was creëerde je je eigen sfeer door te luisteren naar je eigen zelfgekozen muziek die jouw eigen zelfgekozen identiteit zou ondersteunen.

In mijn vorige berichtje heb ik al aangegeven dat volgens mij deze belangrijke culturele omslag NIET van de beschikbaarheid van transistors afhing.

maar de mensen wilden wel op de fiets luisteren

Dat was al wel mogelijk.

Zelfs in 1934 ...

Groeten, Armand

Hier ook een.
Of ti door de dynamo wordt gevoed?

https://www.radiomuseum.org/r/vogel_veloton_fs556.html

Zou nog een oudere moeten zijn
https://www.nfor.nl/index.php?id=7054

..
Dit is een Vogel Veloton uit 1956 (model FS556). Bij het oorspronkelijke model uit 1955 is, behalve een radio, ook nog een koplamp (lampje plus reflector) ingebouwd.

De oudste Duitse fietsradio is de Brandt Velophon uit 1949.

Een Motorola (Chigaco) B-150 fietsradio uit 1939/1940.

En een Tom Thumb B-44 van Automatic Radio (Boston) uit 1948/49.

Groeten, Armand

Ik heb deze Faras koplamp fietsradio in de collectie zoals al eerder getoond. Er zit een los tasje bij voor de batterij.

Voorzien van 5 buisjes

Hans

P.s. Hoort eigenlijk op het zusterforum maar goed, is geen topic start.

--
Hans van Kampen

Eigenlijk alleen in zendtorren, maar er zal ook we ergens een uitzondering zijn.

Fet eindmodulen in frequentieregelaars , ceramische zendbuizen (Eimac 4cx350a)

--
Cees PA1DBA

Hans,

Toch eens op je fiets zetten
Mooi is deze nog.

Hallo Henk, voor zover ik weet wordt berylliumkoper toegepast in de aansluiting van luidsprekers naar de spreekspoel vanwege goede weerstand om buigen te overleven.
koper of staal overleven dit op termijn niet, met vriendelijke groet, Frans Hamer.

Toevallig vond ik vanochtend in 1 van mijn rommel-bakjes een door mij open gezaagde powertransistor.
Periode ongeveer 1970.
Geen flauw idee wat het type was.
ruud

En nog eentje, die lag in het zelfde bakje met andere oude transistoren.
Met deze OC16 heb ik vroeger omstreeks 1958 een versterker gebouwd.
Ontwerp kwam uit Elektuur o.i.d.
De naam van dat ontwerp was "De Atoom versterker" .
Een stevige M8 schroefeinde om deze transistor op een koelplaat vast te zetten.
Ik heb er toen ongeveer 30 gulden voor betaald, mijn weeksalaris
ruud

Ware techneut doet onderzoek.
Ik heb dergelijke ook open gezaagd destijds.
Denk jaartje of 20 geleden.
Ivm steeds defecte wat was het 2n...
Zag je goed verschil in merken ook.

Zag je goed verschil in merken ook.

En fakes.
In een versterker een nieuwe hybride eind ic geplaatst. Zonder belasting alles OK. Belasting aangesloten, tik en klaar, defect.
Bij de importeur het ic opnieuw besteld, was wel veel duurder. Get defecte ic met de fake vergeleken, waren de chips in de fake stukken keliner.

Ik heb ooit eens uit nieuwsgierigheid een AC126 (of zoiets) opengemaakt.

Vanmiddag even een foto gemaakt, of om precies te zijn drie foto's. En die naast elkaar geplakt.

--
Groeten,

Piet.

Beetje (helemaal?) off topic, maar is dat een microscoop opname, of een macro opname. Ik zie daar niet zoveel transistor in.

Ik zie daar niet zoveel transistor in.

Ik wel, het is een mini uitvoering van de door mij getoonde/geopende TO3 power transistor.
Klompjes halfgeleider materiaal en metalen plaatjes.
Ruud