Hoi Frank,

Bij het ontwerpen van kristalelementen probeerden de fabrikanten de RIAA correctie te benaderen zonder aanvullende maatregelen. Dat is maar ten dele gelukt gezien de grote variatie bij deze elementen. De meeste Amerikaanse merken pasten na ca. 1954 ook op 78 toeren de RIAA correctie toe. Die worden dus bij benadering juist weergegeven. De Europese merken dus niet hoewel de afwijkingen van platen tussen 1950-1958 niet zo groot zijn en goed te corrigeren met de klankregelaars als je dat zou willen. Bij de meeste Europese merken (behalve Decca FFRR platen) worden voor 1950 (Amerika voor 1940) de hoge tonen niet opgehaald bij opname en zullen bij weergave te dof klinken met een kristal element maar dat zal meestal niet opvallen vanwege de plaatruis. De ruis geeft de indruk van hoge tonen die er niet zijn. Het is maar afwachten hoe het klinkt met een kristal element op 78 toeren. Ook bij elementen van hetzelfde merk zijn er verschillen. Persoonlijk vind ik de Philips AG3310 te dof en te bonkerig terwijl de AG3016/GP316 een stuk beter klinkt. Zeker als je dit afsluit met 47 kOhm en via een verzwakker op een MD ingang aansluit (nog wel RIAA dus klankregelaars gebruiken). Ik heb zelf indertijd een voorversterker gebouwd met omschakelbare correcties en dreun/ruisfilters. Ik draai meestal 78 toeren op een Dual 704 met verwisselbare Shure M44 elementen omdat daar door de jaren het gemakkelijkst naalden voor 78 toeren te krijgen zijn ook met afwijkende afronding.

Ik ervaar ook dat singletjes uit de jaren 50/60 tot ca 1963 vlak en weinig dynamisch klinken. De 78 toeren plaat klinkt dan een stuk beter. Maar dat geldt zowel voor kristal als MD-elementen. Er zijn zeker platen te vinden die op 45 en op 78 toeren zijn geperst. Je zou dan kunnen vergelijken.

Groet, Jan